ผู้ถูกดำเนินคดี
ข้อหา
หมายเลขคดี
  • พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14
  • Facebook
  • หมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ฯ (มาตรา 112)
ดำ อ.39/2566
แดง อ.1480/2567

ผู้กล่าวหา
  • พ.ต.ท.ภาคิน ไกรกิตติชาญ สว.กก.3 บก.ปอท. (ตำรวจ)
ผู้ถูกดำเนินคดี

ข้อหา

  • พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14
  • Facebook
  • หมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ฯ (มาตรา 112)

หมายเลขคดี

ดำ อ.39/2566
แดง อ.1480/2567
ผู้กล่าวหา
  • พ.ต.ท.ภาคิน ไกรกิตติชาญ สว.กก.3 บก.ปอท.

ความสำคัญของคดี

แม็ค (นามสมมติ) พนักงานบริษัทเอกชนวัย 23 ปี ถูก ปอท. ดำเนินคดีในข้อหา “หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ” ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และข้อหาตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3) โดยถูกกล่าวหาว่า โพสต์แสดงความคิดเห็นในเฟซบุ๊กของ “Somsak Jeamteerasakul” เกี่ยวกับข่าวลืออาการป่วยของรัชกาลที่ 10 เมื่อช่วงเดือนพฤษภาคม 2564 โดยเจตนาทําให้ประชาชนเสื่อมศรัทธาไม่เคารพสักการะพระมหากษัตริย์

กรณีดังกล่าวสะท้อนให้เห็นถึงการตีความประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ที่มีโทษจำคุกสูงสุดถึง 15 ปี ออกไปอย่างกว้างขวาง ซึ่งขัดต่อหลักกฎหมายอาญาซึ่งต้องตีความอย่างเคร่งครัด เนื่องจากกฎหมายอาญามีบทลงโทษที่กระทบต่อสิทธิเสรีภาพของประชาชน

พฤติการณ์ของคดีตามเอกสารคดี

ร.ต.อ.อชิรพล ทัศนประพันธ์ พนักงานอัยการ สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดีอาญา 9 บรรยายฟ้องใจความโดยสรุปว่า

เมื่อระหว่างวันที่ 12 - 20 พ.ค. 2564 เวลาใดไม่ปรากฏแน่ชัดต่อเนื่องกัน จำเลยได้พิมพ์ข้อความเข้าไปเผยแพร่ในเฟซบุ๊ก โดยมีเจตนาให้ปรากฏแก่ประชาชนทั่วไปเพื่อให้เกิดความปั่นป่วนหรือกระด้างกระเดื่องในหมู่ประชาชน โดยได้เข้าไปแสดงความเห็นใต้โพสต์ของสมศักดิ์ เจียมธีรสกุล ซึ่งโพสต์ข้อความว่า “มีข่าวลือ วชิราลงกรณ์ป่วย อยู่ศิริราช มีใครยืนยันข่าวนี้ได้บ้าง?”

ข้อความดังกล่าวมีความหมายตรงตัวอักษร เป็นคำสบประมาทและเปรียบเทียบ และทำให้ประชาชนที่พบเห็นเข้าใจทันทีว่าสื่อถึงพระมหากษัตริย์ในรัชกาลปัจจุบัน ซึ่งข้อความที่จำเลยพิมพ์ดังกล่าว ในลักษณะสาปแช่งให้เป็นโรค อยากให้ทรมานและรอดูความชิบหาย ประกอบโพสต์ข้อความในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 อันเป็นการจาบจ้วง ล่วงเกิน ดูหมิ่น ใส่ความ หมิ่นประมาท และแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ โดยประการที่น่าจะทำให้รัชกาลที่ 10 เสื่อมเสียพระเกียรติ ถูกดูหมิ่น เกลียดชัง

จำเลยมีเจตนาให้ประชาชนเกิดความแตกแยก และเคลือบแคลงสงสัยในพระมหากษัตริย์และระบบการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และออกมาแสดงความคิดเห็นเป็นจำนวนมากเพื่อก่อความไม่สงบในบ้านเมือง อันเป็นการทำลายสถาบันพระมหากษัตริย์ ซึ่งเป็นศูนย์รวมของศรัทธาและเคารพบูชาของประชาชนชาวไทย ทำให้ประชาชนเสื่อมศรัทธา ไม่เคารพต่อพระมหากษัตริย์ซึ่งอยู่ในฐานะที่ผู้ใดจะละเมิดไม่ได้ ทั้งยังเป็นการทำให้เกิดความปั่นป่วนหรือกระด้างกระเดื่องในหมู่ประชาชน และทำให้ประเทศชาติไม่เป็นปึกแผ่นอันกระทบต่อความมั่นคง

(อ้างอิง: คำฟ้อง ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ.39/2566 ลงวันที่ 31 ม.ค. 2566)

ความคืบหน้าของคดี

  • เวลา 13.00 น. ที่กองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี (บก.ปอท) แม็ค (นามสมมติ) วัย 23 ปี พร้อมทนายความและผู้ไว้วางใจ เดินทางเข้ารับทราบข้อกล่าวหาตามหมายเรียกในข้อหา “หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ” ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3) ถูกกล่าวหาจากเหตุแสดงความคิดเห็นในเฟซบุ๊กของ “Somsak Jeamteerasakul” เกี่ยวกับข่าวลืออาการป่วยของรัชกาลที่ 10 เมื่อช่วงเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา

    พ.ต.ท.นิติธร เดชระพีร์ รองผู้กำกับสอบสวน กก.3 บก.ปอท. และ ร.ต.ท.หญิง รัฐฐานนท์ คชนนท์ รองสารวัตรสอบสวนฯ ปรก.กก.3 บก.ปอท. แจ้งพฤติการณ์แห่งคดีให้แม็คทราบโดยสรุปว่า เมื่อวันที่ 1 ก.ค. 2564 พ.ต.ท.ภาคิน ไกรกิตติชาญ (ผู้กล่าวหา) ได้มาพบพนักงานสอบสวนเพื่อร้องทุกข์กล่าวโทษให้ดําเนินคดีกับผู้ใช้เฟซบุ๊กรายหนึ่ง หลังเมื่อวันที่ 19 พ.ค. 2564 เวลากลางวัน ผู้ใช้เฟซบุ๊กรายนี้ได้โพสต์ข้อความแสดงความคิดเห็นใต้โพสต์ของเพจเฟซบุ๊กชื่อ “Somsak Jeamteerasakul” อันเป็นความผิดตามประมาลกฎหมายอาญา มาตรา 112

    สำหรับต้นโพสต์ของบัญชีเพจเฟซบุ๊กชื่อ “Somsak Jeamteerasakul” มีข้อความว่า “มีข่าวลือวชิราลงกรณ์ป่วยอยู่ศิริราช มีใครยืนยันข่าวนี้ได้บ้าง”

    พนักงานสอบสวนระบุว่า โพสต์แสดงความคิดเห็นดังกล่าวนั้นเป็นการอาฆาตมาดร้าย หมิ่นประมาท และดูหมิ่นรัชกาลที่ 10 โดยประการที่น่าจะเสื่อมเสียเกียรติยศ เสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น และถูกเกลียดชัง โดยเจตนาทําให้ประชาชนเสื่อมศรัทธาไม่เคารพสักการะ ซึ่งองค์พระมหากษัตริย์ทรงดํารงอยู่ในฐานะอันเป็นที่เคารพสักการะผู้ใดจะละเมิดมิได้ จึงได้แจ้ง 2 ข้อกล่าวหา ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3)

    ด้านแม็คได้ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา และจะให้การเป็นหนังสือเพิ่มเติมภายในวันที่ 20 พ.ย. 2564

    หลังจากเสร็จสิ้นกระบวนการ แม็คได้รับการปล่อยตัว โดยไม่ถูกควบคุมตัวไว้ เนื่องจากมาตามหมายเรียกและไม่มีพฤติการณ์หลบหนี

    อนึ่ง เมื่อวันที่ 15 ก.ย. 2564 “นันท์” ชายวัย 26 ปี รายหนึ่งได้เข้าเดินทางเข้ารับทราบข้อหาตามมาตรา 112 จากกรณีแสดงความคิดเห็นบนเฟซบุ๊กของ “Somsak Jeamteerasakul” ในโพสต์เดียวกันนี้

    (อ้างอิง: บันทึกแจ้งข้อกล่าวหา บก.ปอท. ลงวันที่ 11 ต.ค. 2564 และ https://tlhr2014.com/archives/36381)
  • แม็คเดินทางไปที่ บก.ปอท. เพื่อให้การเพิ่มเติมตามที่พนักงานสอบสวนนัดหมาย โดยยืนยันคำให้การเดิมที่ให้ไว้ในวันที่ 11 ต.ค. 2564
  • แม็คเดินทางไปที่สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดีอาญา 9 ในนัดส่งตัวพร้อมสำนวนคดีให้อัยการ อัยการนัดฟังคำสั่งในวันที่ 20 มิ.ย. 2565
  • เวลา 10.00 น. ที่ศาลอาญา รัชดา พนักงานอัยการ สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดีอาญา 9 ยื่นฟ้องแม็คในข้อหาตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14(3) โดยบรรยายฟ้องว่า เมื่อระหว่างวันที่ 12 - 20 พ.ค. 2564 เวลาใดไม่ปรากฏแน่ชัดต่อเนื่องกัน จำเลยได้พิมพ์ข้อความเข้าไปเผยแพร่ในเฟซบุ๊ก แสดงความเห็นใต้โพสต์ของสมศักดิ์ เจียมธีรสกุล ซึ่งโพสต์ข้อความว่า “มีข่าวลือ วชิราลงกรณ์ป่วย อยู่ศิริราช มีใครยืนยันข่าวนี้ได้บ้าง?”

    อัยการระบุว่า ข้อความดังกล่าวมีความหมายตรงตัวอักษร เป็นคำสบประมาทและเปรียบเทียบ และทำให้ประชาชนที่พบเห็นเข้าใจทันทีว่าสื่อถึงพระมหากษัตริย์ในรัชกาลปัจจุบัน ซึ่งข้อความที่จำเลยพิมพ์ดังกล่าว ในลักษณะสาปแช่งให้เป็นโรค อยากให้ทรมานและรอดูความชิบหาย ประกอบโพสต์ข้อความในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 อันเป็นการจาบจ้วง ล่วงเกิน ดูหมิ่น ใส่ความ หมิ่นประมาท และแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ โดยประการที่น่าจะทำให้รัชกาลที่ 10 เสื่อมเสียพระเกียรติ ถูกดูหมิ่น เกลียดชัง

    อัยการยังระบุในคำฟ้องว่า ขอคัดค้านการปล่อยชั่วคราวจำเลย เนื่องจากคดีนี้มีอัตราโทษสูง เป็นความผิดเกี่ยวกับความมั่นคงในราชอาณาจักร เกรงว่าจำเลยจะหลบหนีและไปก่อคดีเช่นเดียวกับคดีนี้ซ้ำอีก

    ต่อมาในเวลา 16.30 น. ศาลมีคำสั่งอนุญาตให้ประกันตัวแม็ค โดยให้วางหลักทรัพย์จำนวน 90,000 บาท ได้รับการช่วยเหลือจากกองทุนราษฎรประสงค์ โดยศาลกำหนดเงื่อนไขประกันตัว 2 ประการ ได้แก่ ห้ามยุ่งเหยิงกับพยานหลักฐาน และห้ามกระทำการในลักษณะเดียวกับที่ถูกฟ้อง ลงนามโดย ชาญชัย ณ พิกุล

    นัดสอบคำให้การและตรวจพยานหลักฐานในวันที่ 27 ก.พ. 2566 เวลา 09.00 น.

    (อ้างอิง: คำฟ้อง ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ.39/2566 ลงวันที่ 10 ม.ค. 2566 และ https://tlhr2014.com/archives/52076)
  • แม็คพร้อมทนายความเดินทางไปศาลตามนัด ศาลมีคำสั่งให้พิจารณาคดีในนัดนี้เป็นการลับ อ้างเหตุว่าอาจกระทบความรู้สึกของประชาชนทั่วไป

    โจทก์แถลงนำพยานบุคคลเข้าสืบ 9 ปาก ฝ่ายจำเลยประสงค์สืบพยาน 3 ปาก ศาลนัดสืบพยานโจทก์วันที่ 13-14 ธ.ค. 2566 และสืบพยานจำเลยในวันที่ 15 ธ.ค. 2566

    (อ้างอิง: รายงานกระบวนพิจารณา ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ.39/2566 ลงวันที่ 27 ก.พ. 2566)
  • ก่อนเริ่มสืบพยาน แม็คแถลงขอถอนคำให้การเดิมที่ให้การปฏิเสธ และให้การใหม่เป็นรับสารภาพ โจทก์และจำเลยไม่ติดใจสืบพยาน คดีเสร็จการพิจารณา ศาลนัดฟังคำพิพากษาวันที่ 13 พ.ค. 2567 เวลา 13.30 น.

    (อ้างอิง: รายงานกระบวนพิจารณา ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ.39/2566 ลงวันที่ 13 ธ.ค. 2566)
  • เวลา 13.30 น. ที่ห้องพิจารณาคดีที่ 814 แม็คเดินทางมาศาลพร้อมครอบครัว ทนายความ และนายประกัน โดยในห้องพิจารณาเต็มไปด้วยนักกิจกรรมและประชาชนที่เดินทางมาให้กำลังใจ “อาเล็ก” โชคดี ร่มพฤกษ์ ซึ่งมีนัดฟังคำพิพากษาคดีตามมาตรา 112 ที่ห้องพิจารณาคดีเดียวกัน

    เวลา 14.12 น. หลังพิจารณาคดีอื่นเสร็จสิ้น ศาลเรียกให้แม็คยืนขึ้น และอ่านคำพิพากษาในคดีนี้ สรุปได้ดังนี้

    พิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14(3) การกระทำของจำเลยเป็นกรรมเดียวผิดต่อกฎหมายหลายบท ให้ลงโทษตามมาตรา 112 อันเป็นบทที่มีโทษหนักที่สุด จำคุก 4 ปี จำเลยให้การรับสารภาพ มีเหตุบรรเทาโทษ ลดโทษลงกึ่งหนึ่ง คงจำคุก 2 ปี

    พิเคราะห์รายงานการสืบเสาะ แม้จำเลยสำนึกในการกระทำความผิด เลิกใช้บัญชีเฟซบุ๊กตามฟ้อง และแสดงความจงรักภักดีต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ แต่ข้อความตามฟ้องมีลักษณะดูหมิ่นพระมหากษัตริย์อันเป็นที่รักและเคารพของปวงชนชาวไทย การกระทำของจำเลยเป็นการไม่สมควรอย่างยิ่ง ทำให้ประชาชนเสื่อมศรัทธาในสถาบันพระมหากษัตริย์ เห็นว่าพฤติการณ์ร้ายแรง ไม่สมควรรอการลงโทษแก่จำเลย

    ผู้พิพากษาที่ทำคำพิพากษา ได้แก่ อำนาจ อาดำ และ วรวัลคุ์ ชาญสตบุตร บัวกันต์
    .
    หลังอ่านคำพิพากษา แม็คถูกเจ้าหน้าที่ศาลเข้ามาควบคุมตัวลงไปที่ห้องขังใต้ถุนศาลในทันที โดยมีครอบครัวและประชาชนตามลงไปให้กำลังใจ ก่อนที่ทนายความจะยื่นขอประกันตัวระหว่างอุทธรณ์

    ต่อมาในเวลาประมาณ 17.45 น. ศาลอาญามีคำสั่งอนุญาตให้ประกันแม็คในระหว่างอุทธรณ์ วงเงินประกันจำนวน 100,000 บาท โดยมีเงื่อนไขห้ามเดินทางออกนอกราชอาณาจักร เว้นแต่ได้รับอนุญาตจากศาล ทำให้แม็คได้รับการปล่อยตัวในเวลาต่อมาเพื่อต่อสู้คดีในชั้นอุทธรณ์ต่อไป

    (อ้างอิง: คำพิพากษา ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ.39/2566 คดีหมายเลขแดงที่ อ.1480/2567 ลงวันที่ 13 ธ.ค. 2566 และ https://tlhr2014.com/archives/66938)

ชั้นสอบสวน

ผู้ถูกดำเนินคดี :
แม็ค (นามสมมติ)

การอนุญาตปล่อยตัวชั่วคราว
-

ศาลชั้นต้น

ผู้ถูกดำเนินคดี :
แม็ค (นามสมมติ)

ชื่อองค์คณะผู้พิพากษา :
  1. อำนาจ อาดำ
  2. วรวัลคุ์ ชาญสตบุตร บัวกันต์

ผลการพิพากษา
ลงโทษ
การอนุญาตปล่อยตัวชั่วคราว
อนุญาต
พิพากษาวันที่ : 13-05-2024

แหล่งที่มา : กรณีที่ศูนย์ทนายความฯ ติดตามสัมภาษณ์