สรุปความสำคัญ

“อาเล็ก” โชคดี ร่มพฤกษ์ กลุ่มศิลปินเพลงเพื่อราษฎร วัย 53 ปี ถูกดำเนินคดีในข้อหา “หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ” เป็นคดีที่ 2 จากการเล่นกีตาร์และร้องเพลง “โชคดีที่มีคนไทย” และ “ใครฆ่า ร.8” ของวงไฟเย็น บริเวณอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ ในระหว่างกิจกรรมเดินขับไล่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ที่ดำรงตำแหน่งนายกฯ ครบ 8 ปี เมื่อวันที่ 23 ส.ค. 2565 โดยมี อัครวุธ ไกรศรีสมบัติ สมาชิกกลุ่มอาชีวะปกป้องสถาบันฯ เป็นผู้กล่าวหาระบุว่า เนื้อหาเพลงดังกล่าวทำให้ประชาชนรู้สึกดูหมิ่น เกลียดชังพระมหากษัตริย์

ทั้งนี้ มีศิลปิน นักข่าวอิสระ และผู้ชุมนุมถูกดำเนินคดีมาตรา 112 จากการร้องหรือเล่นดนตรีเพลง “โชคดีที่มีคนไทย” ของวงไฟเย็น ในการชุมนุมครั้งต่างๆ ถึง 5 คน โดยมีทั้งประชาชน “กลุ่มปกป้องสถาบันฯ” และตำรวจเป็นผู้กล่าวหา

กรณีดังกล่าวสะท้อนปัญหาสำคัญประการหนึ่งของการบังคับใช้มาตรา 112 ที่ใครก็ได้เข้าร้องทุกข์กล่าวโทษ โดยไม่ต้องเป็นผู้เสียหายเอง และการตีความอย่างกว้าง จนกระทบต่อสิทธิเสรีภาพการแสดงออกโดยสงบของประชาชนอย่างกว้างขวาง ทั้งยังกลายเป็นเครื่องมือในการกลั่นแกล้งคนที่มีความคิดต่างทางการเมือง

ข้อมูลการละเมิด

  • ผู้ถูกละเมิด
    • โชคดี ร่มพฤกษ์
  • ประเด็นการละเมิดสิทธิ
    • เสรีภาพการแสดงออก
    • สิทธิในกระบวนการยุติธรรม
  • รูปแบบการละเมิดสิทธิ
    • การเรียกรายงานตัว / ปรับทัศนคติ
  • ผู้ละเมิด
    • ตำรวจ

พฤติการณ์การละเมิด

เวลา 10.00 น. ที่ สน.พญาไท “อาเล็ก” โชคดี ร่มพฤกษ์ กลุ่มศิลปินเพลงเพื่อราษฎร วัย 53 ปี พร้อมทนายความ เดินทางเข้ารับทราบข้อกล่าวหา “หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ” เป็นคดีที่ 2 หลังได้รับการติดต่อจากตำรวจ

พ.ต.ท.วิทยากร สุวรรณเรืองศรี และ ร.ต.อ.พีรพงษ์ โพธิ์ศรี คณะพนักงานสืบสวนสอบสวนตามคำสั่ง บก.น.1 ลงวันที่ 1 ก.ย. 2565 แจ้งพฤติการณ์ในคดีนี้โดยระบุว่า เมื่อวันที่ 23 ส.ค. 2565 ระหว่างเวลา 14.00-17.00 น. โชคดีกับพวก มีการจัดกิจกรรม ร้องเพลง เล่นดนตรี บริเวณอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ ใต้สกายวอล์คฝั้่งเกาะพญาไท โดยมีเจตนาร่วมกันในลักษณะแบ่งหน้าที่กันทำ มีบางคนเล่นดนตรี บางคนร้อง บางคนเต้น และร่วมกันร้องเพลง โดยพวกของผู้ต้องหาได้ไลฟ์สดถ่ายทอดทางช่องยูทูบศักดินาเสื้อแดง ให้บุคคลทั่วไปสามารถเข้าดูได้ มีเนื้อเพลงลักษณะเสียดสีใส่ร้ายทางการเมือง และสถาบันพระมหากษัตริย์

พฤติการณ์ข้อกล่าวหาได้มีการยกเนื้อหาบทสนทนาระหว่างทำกิจกรรมดังกล่าว บางท่อนมีการร้องเพลง “โชคดีที่มีคนไทย” และเพลง “ใครฆ่า ร.8” ของวงไฟเย็น โดยมีผู้ร้องหลักคือ “สาวนุ้ย”

อัครวุธ ไกรศรีสมบัติ หรือ “เต้ อาชีวะ” กับพวก ผู้กล่าวหา เห็นว่า บุคคลทั่วไปเมื่อได้ฟังเพลงดังกล่าว รู้ได้ทันทีว่าหมายถึงองค์พระมหากษัตริย์ และเป็นการเจตนาด้อยค่าพระมหากษัตริย์ ทั้งองค์ปัจจุบันและพระมหากษัตริย์ในอดีต ทำให้ผู้ได้ยินได้ฟังรู้สึกดูหมิ่น เกลียดชังพระมหากษัตริย์ ทำให้เสื่อมเสียพระเกียรติยศ ผู้กล่าวหากับพวกจึงได้มาร้องทุกข์กล่าวโทษต่อพนักงานสอบสวนให้ดำเนินคดี

ต่อมาจากการสืบสวนสอบสวนพบว่า โชคดีอยู่ในที่เกิดเหตุ และร่วมกันกระทำกับกลุ่มดังกล่าว โดยเป็นคนเล่นกีตาร์และควบคุมเครื่องเสียง จึงแจ้งข้อกล่าวหา ร่วมกันหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ฯ

โชคดีได้ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา หลังจากนั้นตำรวจได้ปล่อยตัวไป โดยไม่ได้ควบคุมตัวไว้ แต่นัดให้มารายงานตัวอีกครั้งในวันที่ 17 มี.ค. 2566

ทั้งนี้ กรณีกิจกรรมเมื่อวันที่ 23 ส.ค. 2565 จัดขึ้นโดยกลุ่มมวลชนอิสระ เพื่อแสดงออกขับไล่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ที่ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีครบ 8 ปี ที่อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ

ก่อนหน้านี้เมื่อเดือนกันยายน 2565 วรัณยา แซ่ง้อ หรือ “นุ้ย” ได้ถูกตำรวจจับกุมและดำเนินคดีที่ สน.พญาไท มาก่อนแล้ว จากการร้องเพลง 2 เพลงของวงไฟเย็นดังกล่าว และอัยการได้ยื่นฟ้องต่อศาลอาญาไปแล้ว อยู่ระหว่างรอการสืบพยานในช่วงต้นปี 2567 ทำให้โชคดีเป็นรายที่ 2 ที่ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 จากการร่วมทำกิจกรรมดังกล่าว

คดีนี้ยังเป็นคดีมาตรา 112 คดีที่สองของโชคดี หลังเมื่อต้นเดือนมกราคม 2566 เขาถูกตำรวจ สน.นางเลิ้ง เรียกไปแจ้งข้อกล่าวหาเหตุจากการร้องเพลง “โชคดีที่มีคนไทย” ในโอกาส #8ปีประยุทธ์ เช่นกัน แต่เป็นกรณีการร้องเพลงในระหว่างกิจกรรมหน้ามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ในช่วงหัวค่ำวันที่ 23 ส.ค. 2565 หลังจากกิจกรรมที่อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิในคดีนี้แล้ว

(อ้างอิง: บันทึกแจ้งข้อกล่าวหา สน.พญาไท ลงวันที่ 3 มี.ค. 2566 และ https://tlhr2014.com/archives/54007)

แหล่งที่มา : กรณีที่ศูนย์ทนายความฯ ติดตามสัมภาษณ์