สรุปความสำคัญ

ค่ำวันที่ 30 ต.ค. 2563 หลังศาลอาญาไม่อนุญาตให้ฝากขังต่อ 4 ผู้ต้องหา คดีชุมนุม #19กันยาทวงอำนาจคืนราษฎร ได้แก่ ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล, พริษฐ์ ชิวารักษ์, ภาณุพงศ์ จาดนอก และปติวัฒน์ สาหร่ายแย้ม ทำให้ทั้ง 4 คนจะได้รับการปล่อยตัวออกจากเรือนจำ แต่ตำรวจได้เข้าอายัดตัวปนัสยา, พริษฐ์ และภาณุพงศ์ โดยอ้างหมายจับในคดีที่ได้มีการแจ้งข้อกล่าวหาไปแล้ว ทำให้พริษฐ์และภาณุพงศ์ปฏิเสธให้เจ้าหน้าที่นำตัวขึ้นรถไป แต่เจ้าหน้าที่ได้ใช้กำลังเข้าควบคุมตัวทั้งสองขึ้นรถคุมขังออกจากเรือนจำพิเศษกรุงเทพฯ โดยไมค์ได้เปิดกระจกรถตะโกนให้คนช่วย ทำให้มีประชาชนกรูกันเข้าขวางรถ

หลังเหตุการณ์ตำรวจ สน.ประชาชื่น ได้ออกหมายเรียกประชาชน 5 ราย ในข้อหามั่วสุมตั้งแต่ 10 คนขึ้นไป, ต่อสู้ขัดขวางเจ้าพนักงาน, ทำร้ายร่างกายเจ้าพนักงาน, ชิงตัวผู้ต้องหา, ทำให้เสียทรัพย์ และข้อหาตาม พ.ร.บ.การชุมนุมสาธารณะฯ โดย 1 ในผู้ต้องหายืนยันว่าไม่ได้อยู่ในที่เกิดเหตุ และไม่เคยร่วมชุมนุม หลังอัยการยื่นฟ้องคดี ศาลไม่ให้ประกันตัวระหว่างพิจารณา แม้จะมีการยื่นประกันอีกหลายครั้ง กระบวนการพิจารณาคดียังล่าช้า มีการเลื่อนนัดจากเหตุโควิด ทั้งที่จำเลยไม่ได้รับการประกันตัว

ข้อมูลการละเมิด

  • ผู้ถูกละเมิด
    • ณัฐนนท์ ไชยมหาบุตร
  • ประเด็นการละเมิดสิทธิ
    • เสรีภาพในการชุมนุม
    • สิทธิในกระบวนการยุติธรรม
  • รูปแบบการละเมิดสิทธิ
    • การเรียกรายงานตัว / ปรับทัศนคติ
  • ผู้ละเมิด
    • ตำรวจ
 
  • ผู้ถูกละเมิด
    • ธวัช สุขประเสริฐ
  • ประเด็นการละเมิดสิทธิ
    • เสรีภาพในการชุมนุม
    • สิทธิในกระบวนการยุติธรรม
  • รูปแบบการละเมิดสิทธิ
    • การเรียกรายงานตัว / ปรับทัศนคติ
  • ผู้ละเมิด
    • ตำรวจ
 
  • ผู้ถูกละเมิด
    • ศักดิ์ชัย ตั้งจิตสดุดี
  • ประเด็นการละเมิดสิทธิ
    • เสรีภาพในการชุมนุม
    • สิทธิในกระบวนการยุติธรรม
  • รูปแบบการละเมิดสิทธิ
    • การเรียกรายงานตัว / ปรับทัศนคติ
  • ผู้ละเมิด
    • ตำรวจ
 
  • ผู้ถูกละเมิด
    • ฉลวย เอกศักดิ์
    • สมคิด โตสอย
  • ประเด็นการละเมิดสิทธิ
    • เสรีภาพในการชุมนุม
    • สิทธิในกระบวนการยุติธรรม
  • รูปแบบการละเมิดสิทธิ
    • การเรียกรายงานตัว / ปรับทัศนคติ
  • ผู้ละเมิด
    • ตำรวจ

พฤติการณ์การละเมิด

เย็นวันที่ 30 ต.ค. 63 หลังศาลอาญาไม่อนุญาตให้ฝากขังต่อเป็นครั้งที่ 3 ในกรณีของ รุ้ง-ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล, เพนกวิน-พริษฐ์ ชิวารักษ์, ไมค์-ภาณุพงศ์ จาดนอก และแบงค์ -ปติวัฒน์ สาหร่ายแย้ม คดีชุมนุม #19กันยาทวงอำนาจคืนราษฎร โดยอ้างถึงสิทธิของผู้ต้องหา มิให้มีการขังเกินกว่าความจำเป็น จนกระทบต่อสิทธิและเสรีภาพ

ระหว่างนักศึกษาและประชาชนมารอรับการปล่อยตัวทั้ง 4 คนที่หน้าเรือนจำ และพบว่ามีรถเจ้าหน้าที่ตำรวจเข้าไปภายในเรือนจำ ทำให้เกิดความกังวลเรื่องการถูกอายัดตัวต่อ

เวลา 19.50 น. ปติวัฒน์ได้รับการปล่อยตัวจากเรือนจำพิเศษกรุงเทพ เขาแจ้งกับผู้สื่อข่าวและประชาชนว่าพริษฐ์และภาณุพงศ์ ซึ่งกำลังจะถูกปล่อยจากเรือนจำมาพร้อมกัน ได้ถูกเจ้าหน้าที่เข้ามาควบคุมตัวต่อ แต่เขาไม่สามารถบอกรายละเอียดได้แน่ชัด ขณะนั้นเจ้าหน้าที่ราชทัณฑ์ยังไม่อนุญาตให้ทนายความเข้าไปพบทั้งสองคน

เวลาประมาณ 20.00 น. มีการยืนยันว่าทั้งปนัสยา, พริษฐ์ และภาณุพงศ์ ได้ถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจสน.ประชาชื่นเข้าอายัดตัวตามหมายจับคดีการชุมนุมที่จังหวัดนนทบุรีและอยุธยา ขณะที่พริษฐ์ยังมีหมายจากการชุมนุมที่จังหวัดอุบลราชธานีอีกด้วย

ทั้งที่ระหว่างวันที่ 20-21 ต.ค. เจ้าหน้าที่ตำรวจเจ้าของท้องที่ได้เข้าแจ้งกล่าวหา และให้พิมพ์ลายนิ้วมือ ระหว่างที่ทั้งปนัสยาและพริษฐ์ถูกคุมตัวที่ บก.ตชด.ภาค 1 แล้ว ขณะที่ภาณุพงศ์ก็ถูกแจ้งข้อกล่าวหาจากการชุมนุมที่นนทบุรีและอยุธยาไปแล้ว ระหว่างถูกควบคุมตัวเช่นกัน ซึ่งตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 68 หมายจับทั้งหมดดังกล่าวจึงสิ้นผลไป

เมื่อทราบเช่นนั้น พริษฐ์และภาณุพงศ์จึงปฏิเสธการให้เจ้าหน้าที่นำตัวขึ้นรถตำรวจ เนื่องจากเห็นว่าเป็นการควบคุมตัวมิชอบ ขณะที่เจ้าหน้าที่อนุญาตให้ทนายความเข้าไปติดตามการควบคุมตัวลูกความ

20.40 น. ระหว่างเกิดการโต้เถียงเรื่องอำนาจการอายัดตัว พ.ต.อ.อิทธิเชษฐ์ วงศ์หอมหวล ผู้กำกับสน.ประชาชื่น ให้สัมภาษณ์ว่าการอายัดตัวดำเนินการตามหมายจับของ สภ.เมืองนนทบุรี, สภ.พระนครศรีอยุธยา และสภ.เมืองอุบลราชธานี โดยสถานีตำรวจต้นทางได้แจ้งอายัดไว้และยังไม่ได้แจ้งยกเลิกหมายจับมา

ขณะทนายความยืนยันว่าคดีทั้งหมด ทั้ง 3 คนได้ถูกแจ้งข้อหาไปหมดแล้ว ทำให้เจ้าหน้าที่ไม่สามารถอายัดตัวต่อได้ เนื่องจากหมายจับสิ้นผลไปแล้ว พร้อมนำเอกสารบันทึกการแจ้งข้อหาในคดีเหล่านั้นให้ตำรวจตรวจดู และขอให้ประสานตำรวจจากสถานีตำรวจต้นทางเพื่อถอนการอายัด เพื่อจะได้ไม่ต้องควบคุมตัวทั้งสามคนให้สูญเสียอิสรภาพต่ออีก

21.10 น. ระหว่างทนายตรวจเอกสารกับตำรวจอยู่ด้านนอก เจ้าหน้าที่ตำรวจนอกเครื่องแบบกลับได้คุมตัวพริษฐ์และภาณุพงศ์ขึ้นรถผู้ต้องขังออกจากเรือนจำพิเศษกรุงเทพไป โดยไม่ได้ใช้ประตูหลักที่ผู้สื่อข่าวและประชาชนรอรับอยู่ ทำให้ไม่มีใครเห็นตัว ก่อนเจ้าหน้าที่ราชทัณฑ์เองจะยืนยันว่ามีการนำตัวทั้งสองออกไปแล้ว พร้อมกันนั้นที่ทัณฑสถานหญิงกลาง เจ้าหน้าที่จาก สน.ประชาชื่น ได้นำตัวปนัสยาขึ้นรถยนต์ของตำรวจออกไปด้วยเช่นกัน

ระหว่างนั้นทั้งผู้สื่อข่าวและมีประชาชนเผยแพร่คลิปด้วยว่า ในระหว่างการควบคุมตัวพริษฐ์-ภาณุพงศ์ มายัง สน.ประชาชื่น เจ้าหน้าที่ตำรวจได้เร่งขับรถจนเฉี่ยวชนรถจักรยานยนต์ของประชาชน ทำให้รถเสียหายและประชาชนได้รับบาดเจ็บ ผู้เสียหายได้ติดตามมาแจ้งความที่ สน.ประชาชื่นด้วย

21.25 น. ที่สน.ประชาชื่น ผู้สื่อข่าวและประชาชนพบตัวพริษฐ์และภาณุพงศ์ถูกคุมตัวอยู่บนรถคุมตัวผู้ต้องขังของตำรวจ

พริษฐ์ได้แจ้งว่าทั้งสองคนเห็นเจ้าหน้าที่นอกเครื่องแบบจะอายัดตัวต่อโดยมิชอบ ทำให้ตนไม่ยินยอมให้นำตัวไป แต่ชุดเจ้าหน้าที่กลับได้ใช้กำลังล็อกคอทั้งสองคนขึ้นรถ ทำให้ทั้งสองได้รับบาดเจ็บ และภาณุพงศ์ได้หมดสติไปบนรถควบคุมตัวนั้น ทำให้มีเหตุชุลมุนเกิดขึ้น เนื่องจากประชาชนที่ติดตามมาเร่งให้นำทั้งสองคนลงจากรถ มารักษาพยาบาล แต่ทางตำรวจยังไม่ยินยอม ก่อนที่แกนนำนักกิจกรรมจะติดตามมาดูแลสถานการณ์

21.41 น. รถยนต์ตำรวจ สน.ประชาชื่น นำตัวปนัสยามาถึง เจ้าหน้าที่นำตัวปนัสยาแยกขึ้นไปห้องสอบสวน ขณะนั้นก็มีการให้พริษฐ์และภาณุพงศ์ลงจากรถคุมตัว โดยในส่วนของภาณุพงศ์เป็นลมไม่ได้สติ ทำให้ต้องอุ้มตัวออกมา ขณะที่พริษฐ์ก็มีอาการบาดเจ็บ มีเลือดออก และอิดโรย รวมทั้งมีอาการหอบหืดซึ่งเป็นโรคประจำตัว นพ.ทศพร เสรีรักษ์ อดีตส.ส.พรรคเพื่อไทย ได้เข้ามายืนยันว่าต้องนำตัวทั้งสองคนส่งโรงพยาบาล

21.56 น. รถของหน่วยกู้ภัยเดินทางเข้ามายัง สน.ประชาชื่น เจ้าหน้าที่ได้มีการหามภาณุพงศ์ขึ้นเปล ก่อนขึ้นรถกู้ภัยไปส่งยังโรงพยาบาลเกษมราษฎร์ โดยมี นพ.ทศพรและเพื่อนติดตามไปด้วย ส่วนพริษฐ์ซึ่งมีอาการดีขึ้นจากการได้รับการปฐมพยาบาลเบื้องต้นลุกขึ้นแถลงหน้าสน.ประชาชื่น ถึงการถูกควบคุมตัวโดยมิชอบขึ้นรถมาโดยเจ้าหน้าที่นอกเครื่องแบบ 4-5 นาย

23.10 น. พริษฐ์ประกาศได้รับแจ้งว่า สภ.เมืองอุบลฯ และ สภ.เมืองนนทบุรี ได้ถอนหมายจับตนในการชุมนุม 22 ส.ค. ร่วมกับคณะอุบลปลดแอก เป็นที่เรียบร้อยแล้ว แต่ขณะนี้มี ตำรวจจาก สภ.พระนครศรีอยุธยา กำลังเดินทางมาที่ สน.ประชาชื่น เพื่อเจรจาถอนหมายจับการชุมนุม #อยุธยาจะไม่ทนอีกต่อไป พริษฐ์ยังยืนยันว่าตำรวจไม่ต้องเดินทางมาที่นี้ ให้ดำเนินการถอนหมายจับไปเลย

23.20 น. มีรายงานว่าภาณุพงศ์มีอาการปลอดภัยแล้ว และได้ถูกส่งตัวไปรักษาต่อที่โรงพยาบาลพระราม 9 โดยต้องนอนพักเป็นเวลา 1 คืน ด้วยเหตุที่มีอาการขาดอ๊อกซิเจน

01.40 น. พยาบาลอาสาฯ กล่าวว่าพริษฐ์ขณะนี้มีอาการปวดบวมทั้งศรีษะ ไหล่ และแขนด้านขวา ฝ่าเท้ามีสะเก็ดเศษแก้วฝังอยู่เกือบ 20 ชิ้น ในศีรษะเกือบ 100 ชิ้น ในหูเกือบ 7 ชิ้น พยาบาลนำเศษแก้วออกบ้างแล้วแต่ยังไม่หมด พยาบาลกล่าวว่าพริษฐ์ควรได้รับการรักษาในโรงพยาบาล

พยาบาลอาสาฯ กล่าวเพิ่มเติมว่าในตอนแรก ภาณุพงศ์มีอาการหัวใจเต้นเร็วผิดปกติและความดันต่ำ หากอยู่ในที่แคบหรือขาดอากาศหายใจจะมีอาการวูบและน็อคได้ ส่วนพริษฐ์มีโรคประจำตัวคือโรคหอบหืด ทำให้การถูกคุมตัวในรถตำรวจวันนี้ส่งผลต่อทั้งคู่มากกว่าคนทั่วไป และทำให้สุขภาพทั้งคู่เสี่ยงอันตรายมากกว่าปกติ

03:25 น. พนักงานสอบสวนของ สภ.พระนครศรีอยุธยา ทำบันทึกจับกุม ปนัสยา-พริษฐ์ โดยทั้งสองยื่นคำร้องขอรับการตรวจรักษาที่โรงพยาบาล ส่วนด้านหน้า สน. ประชาชื่น มีรถพยาบาลจากโรงพยาบาลเกษมราษฎร์ มาจอดรออยู่

04.40 น. เจ้าหน้าที่นำตัวปนัสยา-พริษฐ์ ขึ้นรถโรงพยาบาลเพื่อนำตัวไปโรงพยาบาลพระราม 9 โดยมีปิยบุตร แสงกนกกุล และ นพ.ทศพร เสรีรักษ์ เดินทางไปด้วย ส่วนประชาชนหน้า สน.ประชาชื่น ประกาศแยกย้ายกลับบ้าน

ภายหลังเหตุการณ์ณัฐนนท์ ไชยมหาบุตร สมาชิก We Volunteer ที่ถูกรถของเจ้าหน้าที่ตำรวจเฉี่ยวชนได้เข้าแจ้งความดำเนินคดีเจ้าหน้าที่ แต่เรื่องกลับไม่มีความคืบหน้า ขณะที่ช่วงเดือนพฤศจิกายน พนักงานสอบสวน สน.ประชาชื่น ได้ออกหมายเรียกณัฐนนท์ไปสอบสวนในฐานะพยาน ในคดีที่มี พ.ต.ต.ทำเนียบ ขลังธรรมเนียม สารวัตร (สืบสวน) สน.ประชาชื่น เป็นผู้กล่าวหา

จนเมื่อวันที่ 23 พ.ย. 63 ร.ต.อ.นพดล หอมสมบัติ รองสารวัตร (สอบสวน) สน.ประชาชื่น ได้ออกหมายเรียกผู้ต้องหาให้ณัฐนนท์ รวมทั้งประชาชนรายอื่นๆ อีก 4 ราย ได้แก่ ธวัช สุขประเสริฐ, ศักดิ์ชัย ตั้งจิตสดุดี, สมคิด โตสอย และฉลวย เอกศักดิ์ เข้ารับทราบข้อกล่าวหา โดยกล่าวหาว่าทั้งห้าเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ขัดขวางรถควบคุมผู้ต้องขังในคืนวันที่ 30 ต.ค. 2563

ต่อมาผู้ถูกออกหมายเรียกได้ทยอยเข้ารับทราบข้อกล่าวหา ได้แก่ นายณัฐนนท์ (วันที่ 1 ธ.ค.), นายธวัช สุขประเสริฐ (วันที่ 14 ธ.ค.), นายฉลวย เอกศักดิ์ และนายสมคิด โตสอย (วันที่ 17 ธ.ค.) โดย ร.ต.อ.นพดล หอมสมบัติ ได้แจ้ง 6 ข้อกล่าวหากับทั้งสี่ ได้แก่ ร่วมกันมั่วสุมตั้งแต่ 10 คนขึ้นไป, ต่อสู้ขัดขวางเจ้าพนักงาน, ทำร้ายร่างกายเจ้าพนักงาน, ชิงตัวผู้ต้องหา, ทำให้เสียทรัพย์ และชุมนุมสาธารณะโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย

ทั้ง 5 คน ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา และยังปฏิเสธจะลงลายมือชื่อในบันทึกการแจ้งข้อกล่าวหา เนื่องจากเห็นว่ามีการบรรยายพฤติการณ์คดีที่ไม่ถูกต้อง ก่อนพนักงานสอบสวนได้ให้ปล่อยตัวผู้ต้องหาทั้งหมดโดยไม่มีการควบคุมตัว เนื่องจากมาพบพนักงานสอบสวนตามหมายเรียก

(อ้างอิง: บันทึกการแจ้งข้อกล่าวหา สน.ประชาชื่น ลงวันที่ 1, 14, 16 และ 17 ธ.ค. 2563, https://www.facebook.com/lawyercenter2014/posts/3381108888605608?_rdc=2&_rdr และ https://tlhr2014.com/archives/24136)

แหล่งที่มา : กรณีที่ศูนย์ทนายความฯ ติดตามสัมภาษณ์