สรุปความสำคัญ

จรัส (สงวนนามสกุล) นักศึกษาระดับชั้นปีที่ 1 จากมหาวิทยาลัยในจังหวัดจันทบุรี ถูกประชาชนแจ้งความดำเนินคดี หลังจรัสแสดงความคิดเห็นตอบโดยวิพากษ์วิจารณ์แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงในกลุ่ม “เพจจันทบุรี” เมื่อวันที่ 7 เม.ย. 2563 โดยครั้งแรกเมื่อเดือนสิงหาคม 2563 ตำรวจแจ้งข้อกล่าวหา "นำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์ที่บิดเบือนหรือปลอมฯ" ตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14(1)

ภายหลังเมื่อมีการนำมาตรา 112 กลับมาดำเนินคดีผู้แสดงออกทางการเมืองอีกครั้ง อัยการได้ให้ตำรวจได้แจ้งข้อกล่าวหาเพิ่มเติมฐาน "หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ" และนำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์ที่เป็นความผิดเกี่ยวกับความมั่นคง และยื่นฟ้องต่อศาลใน 2 ข้อหาดังกล่าว แม้ว่าข้อความที่ถูกกล่าวหาว่าเป็นความผิด เป็นการแสดงความเห็นต่อแนวคิดของรัชกาลที่ 9 ซึ่งเป็นอดีตกษัตริย์ ไม่ใช่บุคคลที่มาตรา 112 มุ่งให้ความคุ้มครอง

ข้อมูลการละเมิด

  • ผู้ถูกละเมิด
    • จรัส (สงวนนามสกุล)
  • ประเด็นการละเมิดสิทธิ
    • เสรีภาพการแสดงออก
    • สิทธิในกระบวนการยุติธรรม
  • รูปแบบการละเมิดสิทธิ
    • การเรียกรายงานตัว / ปรับทัศนคติ
  • ผู้ละเมิด
    • ตำรวจ

พฤติการณ์การละเมิด

11 ส.ค. 2563 จรัส พร้อมผู้ปกครองเดินทางเข้ารับทราบข้อกล่าวหาตามหมายเรียก สภ.เมืองจันทบุรี เนื่องจากถูกนิรุตต์ แก้วเจริญ กล่าวหาว่า “นำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์ที่บิดเบือนหรือปลอมไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วน หรือข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นเท็จ โดยประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผู้อื่นหรือประชาชน”

พนักงานสอบสวนแจ้งพฤติการณ์ที่กล่าวหาว่า เมื่อวันที่ 7 เม.ย. 2563 เวลา 02.00 น. ผู้กล่าวหาซึ่งอาศัยอยู่ที่อำเภอเมืองจันทบุรี ได้เปิดใช้งานโทรศัพท์มือถือส่วนตัวและคอมพิวเตอร์เข้าดูโซเชียลมีเดียสื่อเฟซบุ๊ก “เพจจันทบุรี” พบข้อความซึ่งผู้ดูแลเพจโพสต์ว่า “ช่วงนี้โรคโควิดระบาด เศรษฐกิจไม่ดี ให้ใช้ชีวิตแบบเศรษฐกิจพอเพียง” หลังจากนั้นไม่นานมีสมาชิกในกลุ่มเพจได้แสดงความคิดเห็นลงในโพสต์ และผู้กล่าวหาอ้างว่าจรัสได้โพสต์ข้อความแสดงความคิดเห็นวิพากษ์วิจารณ์แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงตอบเขา ซึ่งข้อความดังกล่าวทำให้บุคคลทั่วไปที่มาอ่าน เข้าใจผิดว่าเป็นการหลอกลวงประชาชนให้หลงเชื่อโดยประการที่น่าจะเกิดความเสียหาย จึงมาแจ้งความร้องทุกข์กับพนักงานสอบสวนให้ดำเนินคดีกับจรัส

พนักงานสอบสวนจึงข้อกล่าวหาจรัสว่า “นำข้อมูลเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ที่บิดเบือนหรือปลอมไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วน หรือข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นเท็จ โดยประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผู้อื่นหรือประชาชน” อันเป็นความผิดตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (1)

ในการแจ้งข้อกล่าวหาและสอบปากคำ ซึ่งไม่มีทนายความอยู่ร่วม มีเพียงผู้ปกครอง จรัสได้ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา และให้การเบื้องต้นว่าไม่ได้มีเจตนาบิดเบือนข้อมูลหรือเจตนาหมิ่นประมาทกษัตริย์ แต่โพสต์เป็นเชิงตั้งคำถามให้เจ้าของโพสต์ได้ทราบ หลังเสร็จกระบวนการ พนักงานสอบสวนไม่ได้ควบคุมตัวจรัสไว้

(อ้างอิง: https://tlhr2014.com/archives/27031)

ผลกระทบจากการละเมิดสิทธิ

  • จรัส (สงวนนามสกุล)
    การถูกดำเนินคดีตามมาตรา 112 สร้างความกังวลให้จรัสเป็นอย่างมาก เขารู้สึกถูกปฏิเสธจากเพื่อนสนิท รวมถึงเพื่อนในสนามบาสเก็ตบอลที่เป็นกีฬาที่เขาชื่นชอบและฝึกฝนตนเองอย่างหนักมาตั้งแต่เด็ก

    อ่านเพิ่มเติมใน https://tlhr2014.com/archives/38667

แหล่งที่มา : กรณีที่ศูนย์ทนายความฯ ติดตามสัมภาษณ์