คดี 112 "สุุปรียา" นศ.มรภ.เชียงราย ถูกกล่าวหาติดป้าย "งบสถาบันฯ>งบเยียวยาประชาชน"

เวลาประมาณ 16.10 น. สุปรียา ใจแก้ว นักศึกษาวิชาเอกรัฐประศาสนศาสตร์ สำนักวิชาบริหารรัฐกิจ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย และสมาชิกกลุ่มเชียงรายปลดแอก ได้ถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจหญิง 2 นายพร้อมเจ้าหน้าที่ชายนอกเครื่องแบบชายอีกจำนวนหนึ่ง เข้าแสดงหมายจับของศาลจังหวัดเชียงรายที่ 20/2564 ลงวันที่ 19 ก.พ. 2564 พร้อมจับกุมตัวจากหอพักในจังหวัดเชียงรายไปยัง สภ.เมืองเชียงราย

หมายจับระบุว่าคดีมี พ.ต.ท.ภาสกร สุขะ รองผู้กำกับการ (สอบสวน) สภ.เมืองเชียงราย เป็นผู้ร้องขอออกหมายจับ ในข้อหาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112, พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ มาตรา 14 (2) และโฆษณาด้วยการปิดแผ่นประกาศหรือใบปลิวโดยไม่ได้รับอนุญาต ตาม พ.ร.บ.ความสะอาดฯ มาตรา 10

หลังสุปรียาถูกนำตัวไปถึง สภ.เมืองเชียงราย ตำรวจได้มีการตั้งแผงเหล็กกั้นรอบทางเข้าออกของสถานีตำรวจ พร้อมกับวางกำลังตำรวจส่วนหนึ่งดูแล ก่อนที่ทนายความเครือข่ายของศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนได้เดินทางไปพบ นอกจากนั้นยังมีนักกิจกรรมและประชาชนในจังหวัดเชียงรายที่ทราบข่าวประมาณ 15 คน เดินทางไปติดตามสถานการณ์ที่หน้าสถานีตำรวจ

จากนั้นเจ้าหน้าที่ตำรวจได้จัดทำบันทึกการจับกุม โดยมีการระบุชื่อชุดตำรวจที่เข้าทำการจับกุม ทั้งจาก สภ.บ้านดู่, สภ.เมืองเชียงราย และตำรวจภูธรจังหวัดเชียงราย กว่า 52 นาย และระบุว่า การจับกุมอยู่ภายใต้การอำนวยการของ พล.ต.ท.ประจวบ วงศ์สุข ผู้บัญชาการตำรวจภูธรภาค 5

ต่อมา ร.ต.อ.ศรีเดช สุวรรณ์ รองสารวัตร (สอบสวน) สภ.เมืองเชียงราย และ ร.ต.อ.หญิง วิชชุลดา เกื้อพหุชน รองสารวัตร (สอบสวน) สภ.เมืองเชียงราย ได้แจ้งข้อกล่าวหาสุปรียาใน 3 ข้อกล่าวหาตามหมายจับดังกล่าว โดยระบุว่าคดีมี ร.ต.อ.ศุภากร ภัทรสุขเกษม เป็นผู้กล่าวหา

พนักงานสอบสวนบรรยายพฤติการณ์ที่กล่าวหาโดยสรุปว่า เมื่อวันที่ 4 ม.ค. 2564 เวลา 03.30 น. ผู้ต้องหาได้นำป้ายผ้าข้อความ “งบสถาบันฯ>งบเยียวยาประชาชน” ไปแขวนไว้บริเวณป้ายข้อความ “ทรงพระเจริญ” ซึ่งมีพระบรมฉายาลักษณ์ของรัชกาลที่ 10 บริเวณห้าแยกพ่อขุนเม็งราย อำเภอเมืองเชียงราย เพื่อให้ประชาชนทั่วไปได้เห็นและอ่านข้อความ ก่อนหลบหนีไป

ต่อมา เจ้าหน้าที่ตำรวจได้ตรวจพบเฟซบุ๊กชื่อ “Free Youth CEI เชียงรายปลดแอก” ที่มีผู้ต้องหาเป็นผู้ดูแล ได้เผยแพร่ภาพการติดป้ายดังกล่าวเมื่อวันที่ 10 ม.ค. 2564 คณะพนักงานสอบสวนได้ตรวจสอบ รวบรวมพยานหลักฐาน และพิสูจน์ทราบตัวผู้กระทำความผิด ประกอบกับพิจารณาข้อกฎหมายและข้อความบนป้ายผ้า เชื่อว่ากลุ่มผู้กระทำมีความประสงค์จะสื่อความหมายให้ประชาชนทั่วไปที่พบเห็น เข้าใจว่า คำว่า “สถาบันฯ” หมายถึง สถาบันพระมหากษัตริย์ และองค์พระมหากษัตริย์ และคำว่า “งบเยียวยาประชาชน” ในสถานการณ์ที่มีผลกระทบต่อเศรษฐกิจในปัจจุบัน ประชาชนที่ได้รับผลกระทบมีความเดือดร้อนและรอคอยรัฐบาลจัดสรรงบประมาณมาเพื่อสำหรับช่วยเหลือประชาชนที่ได้รับผลกระทบ และเครื่องหมาย “>” ทางคณิตศาสตร์ หมายความว่า มากกว่า

จึงทำให้เห็นได้ว่าเจตนาของผู้กระทำ ต้องการสื่อให้ประชาชนทั่วไปที่พบเห็นป้ายผ้า เข้าใจความหมายโดยรวมว่า งบประมาณที่ใช้สำหรับสถาบันพระมหากษัตริย์เพียงสถาบันเดียว มากกว่างบประมาณที่ใช้ในการเยียวยาประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากเศรษฐกิจทั่วประเทศ การกระทำดังกล่าว จึงเป็นการมุ่งประสงค์ให้องค์พระมหากษัตริย์เสื่อมเสียพระเกียรติยศ เป็นการล่วงละเมิดต่อองค์พระมหากษัตริย์ ซึ่งตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย มาตรา 6 องค์พระมหากษัตริย์ทรงดำรงอยู่ในฐานะอันเป็นที่เคารพสักการะ ผู้ใดจะล่วงละเมิดไม่ได้ ผู้ใดจะกล่าวหาหรือฟ้องร้องพระมหากษัตริย์ในทางใดๆ มิได้

ผู้กล่าวหาจึงอ้างว่าการกระทำดังกล่าวเป็นความผิดฐานหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการ

สุปรียาได้ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา และขอให้การเพิ่มเติมในรายละเอียดเป็นหนังสือในภายหลัง

ระหว่างการสอบปากคำ พนักงานสอบสวนยังได้ระบุว่าทางตำรวจได้มีการขอหมายค้นของศาลจังหวัดเชียงราย เพื่อตรวจค้นห้องพักของสุปรียา แต่ว่าหมายค้นดังกล่าวได้เลยกำหนดระยะเวลาที่จะเข้าตรวจค้นได้แล้ว ซึ่งตำรวจสามารถไปขอออกหมายค้นใหม่ได้ และควบคุมตัวสุปรียาไว้ได้จนถึงวันเสาร์ แต่หากสุปรียาต้องการประกันตัวในชั้นพนักงานสอบสวนคืนนี้เลย จะต้องนำเจ้าหน้าที่ไปตรวจค้นห้องพักด้วยความเต็มใจ

ต่อมา ในเวลาประมาณ 21.00 น. สุปรียาได้ยินยอมนำเจ้าหน้าที่ไปตรวจค้น โดยได้มีชุดเจ้าหน้าที่ตำรวจในเครื่องแบบชาย 1 นาย หญิง 1 นาย และเจ้าหน้าที่นอกเครื่องแบบอีก 3 นาย เข้าตรวจค้นหอพักของสุปรียา พร้อมด้วยทนายความและอาจารย์จากมหาวิทยาลัยเดินทางไปร่วมเป็นพยาน

หลังการตรวจค้น ตำรวจได้ทำการตรวจยึดหน้ากากอนามัยสีดำ 1 อัน เสื้อกันหนาวแขนยาวสีดำ 1 ตัว และรองเท้าผ้าใบสีดำ 1 คู่ โดยอ้างว่ามีลักษณะคล้ายคลึงกับเครื่องแต่งกายของผู้ที่นำป้ายข้อความไปติดซึ่งกล้องวงจรปิดบันทึกภาพไว้ได้

จากนั้น ตำรวจได้พาตัวสุปรียากลับไปยัง สภ.เมืองเชียงราย เวลา 21.25 น. เพื่อจัดทำบันทึกตรวจยึด แต่แล้วตำรวจกลับแจ้งสุปรียาและทนายความว่า ตำรวจจะไม่ให้ประกันตัวจนกว่าสุปรียาจะยินยอมให้ยึดโทรศัพท์มือถือเป็นของกลางในคดีด้วย โดยที่ตำรวจไม่ได้มีคำสั่งศาลสำหรับยึดเครื่องมือสื่อสารโดยเฉพาะแต่อย่างใด

หลังการโต้เถียงและยืนยันว่าเจ้าหน้าที่ไม่มีอำนาจตรวจยึด ตำรวจยืนยันว่าจะตรวจยึดโทรศัพท์มือถือโดยอ้างอำนาจตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 85 แม้สุปรียาและทนายความจะไม่ยินยอม ทำให้สุปรียาปฏิเสธจะลงชื่อในบันทึกการตรวจยึด และขอให้บันทึกข้อความว่า ผู้ต้องหาไม่ยินยอมให้ตรวจยึดและเข้าถึงข้อมูลภายในอุปกรณ์แต่อย่างใด

หลังการตรวจยึดเสร็จสิ้นเวลาประมาณ 23.20 น. อาจารย์จากมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงรายได้ยื่นขอประกันตัวสุปรียาในชั้นสอบสวน ด้วยเงินสดจำนวน 150,000 บาท ซึ่งเป็นหลักทรัพย์จากกองทุนราษฎรประสงค์ ก่อนพนักงานสอบสวนจะอนุญาตให้ปล่อยตัวชั่วคราวสุปรียา

จนเวลาประมาณ 24.00 น. เศษ หลังจัดทำเอกสารบันทึกประจำวันเสร็จสิ้น สุปรียาจึงได้รับการปล่อยตัวจาก สภ.เมืองเชียงราย

ทั้งนี้ ตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ พ.ศ. 2560 มาตรา 19 ระบุเรื่องการยึดและอายัดระบบคอมพิวเตอร์ พนักงานเจ้าหน้าที่ซึ่งได้รับการแต่งตั้ง จะต้องยื่นคําร้องต่อศาลที่มีเขตอํานาจเพื่อมีคําสั่งอนุญาตให้พนักงานเจ้าหน้าที่ดําเนินการตามคําร้อง ทำให้การตรวจยึดโทรศัพท์มือถือซึ่งนับว่าเป็นระบบคอมพิวเตอร์ประเภทหนึ่งตามกฎหมายฉบับนี้ จะต้องมีคำสั่งอนุญาตของศาลก่อน ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนจึงเห็นว่าการตรวจยึดโทรศัพท์มือถือในกรณีนี้ของพนักงานสอบสวนสภ.เมืองเชียงราย จึงเป็นไปโดยมิชอบด้วยกฎหมาย

(อ้างอิง: บันทึกการจับกุม สภ.เมืองเชียงราย ลงวันที่ 25 ก.พ. 2564 และ https://tlhr2014.com/archives/26313)

พนักงานสอบสวนนัดหมายส่งสำนวนและส่งตัวผู้ต้องหาให้พนักงานอัยการจังหวัดเชียงราย อัยการนัดฟังคำสั่งวันที่ 6 ก.ค. 2564 เวลา 09.30 น.

อัยการยังไม่มีคำสั่ง เลื่อนไปฟังคำสั่งวันที่ 22 ก.ค. 2564

อัยการยังไม่มีคำสั่ง เลื่อนไปฟังคำสั่งวันที่ 18 ส.ค. 2564

อัยการยังไม่มีคำสั่ง เลื่อนไปฟังคำสั่งวันที่ 16 พ.ย. 2564

อัยการยังไม่มีคำสั่ง เลื่อนไปฟังคำสั่งวันที่ 14 ธ.ค. 2564

อัยการยังไม่มีคำสั่ง เลื่อนไปฟังคำสั่งวันที่ 13 ม.ค. 2565

อัยการยังไม่มีคำสั่ง เลื่อนไปฟังคำสั่งวันที่ 14 ก.พ. 2565

อัยการยังไม่มีคำสั่ง เลื่อนไปฟังคำสั่งวันที่ 15 มี.ค. 2565