คดี 112 “บุญลือ" ชาวสุโขทัย ถูกดำเนินคดีถึงพังงา เหตุคอมเมนต์ถึงความจำเป็นปฏิรูปสถาบันกษัตริย์

บุญลือ (นามสมมติ) อายุ 24 ปี ชาวจังหวัดสุโขทัย พร้อมทนายความ เดินทางไปที่ สภ.ทุ่งคาโงก อำเภอเมือง จังหวัดพังงา เพื่อรับทราบข้อกล่าวหา หลังได้รับหมายเรียกในคดีมาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ ที่มี กัลย์ฐิตา ชวนชม เป็นผู้กล่าวหา

พ.ต.ท.พิษณุ ทาหาญ สว.(สอบสวน) แจ้งพฤติการณ์ที่กล่าวหาระบุว่า เมื่อวันที่ 7 พ.ย. 2563 ขณะกัลย์ฐิตาทํางานที่ อบต.ทุ่งคาโงก ได้พบข้อความคอมเมนต์ของผู้ใช้เฟซบุ๊กชื่อเดียวกันกับบุญลือ ตอบผู้กล่าวหาและบุคคลอีก 2 คน รวม 3 คอมเมนต์ ในทางเสียหายต่อพระมหากษัตริย์ จึงได้เดินทางมาแจ้งความให้ดำเนินคดีบุญลือ เนื่องจากอ่านดูแล้วรู้สึกว่าเป็นข้อความที่ดูหมิ่น หรือหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์องค์ปัจจุบัน

พ.ต.ท.พิษณุ จึงได้แจ้งข้อกล่าวหาบุญลือใน 2 ข้อหา คือ หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ และนำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นความผิดเกี่ยวกับความั่นคง บุญลือให้การรับสารภาพ เนื่องจากตำรวจกล่าวว่าคดีไม่มีอะไรมาก ถ้ารับสารภาพ ก็จะสิ้นสุดเร็ว ก่อนที่ตำรวจจะให้ปล่อยตัวกลับ โดยไม่มีการควบคุมตัวไว้

บุญลือให้ข้อมูลในภายหลังว่า ก่อนหน้าถูกดำเนินคดี เขาและกัลย์ฐิตาได้โต้เถียงกันเกี่ยวกับการแสดงความคิดเห็นทางเพจเฟซบุ๊กเพจหนึ่ง ก่อนจะไปโต้เถียงกันทางแชทเฟซบุ๊กต่อ สุดท้ายกัลย์ฐิตากล่าวกับบุญลือว่า ตนได้ไปแจ้งความไว้แล้ว ให้ไปพูดคุยกับตำรวจเอง แม้ว่าบุญลือตัดสินใจที่จะขอโทษและลบคอมเมนต์ออกไปเพื่อให้เรื่องจบแล้วก็ตาม

(อ้างอิง: บันทึกการแจ้งข้อกล่าวหา สภ.ทุ่งคาโงก ลงวันที่ 5 ก.พ. 2564 และ https://tlhr2014.com/archives/30785)

เวลา 10.00 น. ที่ศาลจังหวัดพังงา บุญลือพร้อมทนายความเดินทางไปฟังคำสั่งฟ้องคดีตามที่พนักงานอัยการจังหวัดพังงานัดหมาย

ทั้งนี้ พนักงานอัยการจังหวัดพังงายื่นฟ้องบุญลือต่อศาลจังหวัดพังงาในฐานความผิดหมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ และนำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นความผิดเกี่ยวกับความั่นคง ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14(3)

อัยการระบุว่า ข้อความที่บุญลือแสดงความคิดเห็นในเฟซบุ๊ก จำนวน 3 ข้อความ ซึ่งมีเนื้อหาถกเถียงกับผู้ใช้เฟซบุ๊กรายอื่นเกี่ยวกับลักษณะที่ดีของกษัตริย์ และเหตุผลที่มีการเรียกร้องเรื่องการปฏิรูปสถาบันกษัตริย์ ทําให้เพื่อนของจําเลยและผู้ใช้เฟซบุ๊กรายอื่นสามารถเข้าถึงข้อความดังกล่าวได้ อันเป็นการดูหมิ่น หมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ โดยประการที่น่าจะเกิดความเสียหาย ถูกดูหมิ่นหรือถูกเกลียดชัง

ทั้งนี้ อัยการไม่ได้คัดค้านการปล่อยชั่วคราวระหว่างพิจารณา

หลังศาลรับฟ้อง บุญลือได้ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา และศาลอนุญาตให้ประกันโดยวางหลักทรัพย์เป็นเงินสด 300,000 บาท จากกองทุนราษฎรประสงค์ นัดคุ้มครองสิทธิในวันที่ 8 ก.ค. 2564 เวลา 09.00 น.

บุญลือเปิดเผยว่า ในขณะเกิดเหตุ เขาเพิ่งได้รับการปลดประจำการจากการเกณฑ์ทหาร ภายหลังจับได้ใบแดงหลังเรียนจบมหาวิทยาลัย ปัจจุบัน เขาก็ยังไม่ได้สมัครงานที่ไหน เนื่องจากติดขัดเรื่องการถูกดำเนินคดีหมิ่นกษัตริย์นี้

การถูกแจ้งความดำเนินคดีทำให้เกิดภาระในการเดินทาง เนื่องจากปัจจุบันเขาอาศัยอยู่ในจังหวัดสุโขทัย บุญลือต้องนั่งรถประจำทางเข้ามาในกรุงเทพฯ ก่อนจะนั่งเครื่องบินไปยังจังหวัดภูเก็ต และนั่งรถย้อนเข้ามาที่จังหวัดพังงา นอกจากการเดินทางที่ยุ่งยากแล้ว บุญลือยังต้องเสียเงินค่าตรวจโควิดก่อนจะผ่านเข้าสู่จังหวัดภูเก็ต ซึ่งมีมาตรการเข้มงวดในช่วงเวลานี้ โดยผู้ที่จะผ่านเข้าไปในจังหวัดภูเก็ตจะต้องมีการแสดงผลตรวจโควิด หรือได้รับวัคซีน 2 เข็มแล้ว

บุญลือยังมีความกังวลเกี่ยวกับการถูกฟ้องคดี เนื่องจากเห็นว่าเป็นเรื่องการทะเลาะโต้เถียงระหว่างผู้ที่มีความคิดเห็นที่ไม่ตรงกันในเฟซบุ๊ก แต่บานปลายไปสู่การแจ้งความดำเนินคดีเกี่ยวกับพระมหากษัตริย์ โดยที่เขาเองก็ไม่รู้จักเป็นการส่วนตัวกับผู้แจ้งความ

หากคดีสิ้นสุด บุญลือยังหวังว่าตนเองจะได้มีโอกาสสมัครสอบเป็นข้าราชการ เพราะเป็นงานที่มั่นคง สามารถเป็นหลักประกันให้แก่ตนเองและครอบครัวได้

(อ้างอิง: คำฟ้อง ศาลจังหวัดพังงา คดีหมายเลขดำที่ อ.293/2564 ลงวันที่ 14 มิ.ย. 2564 และ https://tlhr2014.com/archives/30785)

นัดสืบพยานวันที่ 6-8 ก.ค. 2565

นัดสืบพยานวันแรก เวลาประมาณ 09.40 น. ศาลออกพิจารณาคดี โดยมีองค์คณะผู้พิพากษารวม 2 ท่าน

ศาลกล่าวว่า ข้อเท็จจริงในคดีนี้ได้ยุติแล้ว เนื่องจากจำเลยได้ยอมรับว่าเป็นผู้ใช้บัญชีเฟซบุ๊กส่วนตัวคอมเมนต์โต้ตอบตามฟ้องจริง ในการสืบพยานครั้งนี้จึงเหลือเพียงการพิสูจน์ว่าข้อความทั้ง 3 ข้อความดังกล่าวเข้าองค์ประกอบความผิดตามฟ้องหรือไม่ และสอบถามคำให้การจำเลยอีกครั้งว่า จะยืนยันให้การปฏิเสธหรือรับสารภาพ

จำเลยแถลงยืนยันให้การปฏิเสธ เพราะคิดว่าการแสดงความเห็นตามฟ้องนั้นสามารถทำได้ ไม่คิดว่าถึงขนาดกับเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3) แต่อย่างใด อีกทั้งหากรับสารภาพ เมื่อศาลพิพากษาลงโทษจำคุก จำเลยจะไม่สามารถไปสอบคัดเลือกบรรจุเป็นข้าราชการตามที่มุ่งหวังไว้ได้

ทนายความแถลงเพิ่มเติมว่า จำเลยสำเร็จการศึกษาจากคณะนิติศาสตร์ และอยากจะสอบบรรจุเป็นข้าราชการในตำแหน่งนิติกรของหน่วยงานรัฐ จึงประสงค์จะสู้คดีให้ถึงที่สุด จากนั้นศาลจึงเริ่มสืบพยานโจทก์ปากแรก

++พยานโจทก์ปากที่ 1 กัลย์ฐิตา ชวนชม – ผู้กล่าวหา

กัลย์ฐิตาเบิกความว่า เมื่อวันที่ 7 พ.ย. 2563 เวลา 10.00 น. ขณะที่พยานกำลังปฏิบัติหน้าที่อยู่ที่ อบต.ทุ่งคาโงก จ.พังงา ได้เปิดเฟซบุ๊กและเห็นข่าวเกี่ยวกับบิณฑ์ บรรลือฤทธิ์ พร้อมทั้งเห็นจำเลยเข้ามาคอมเมนต์ซึ่งเป็นข้อความตามฟ้อง

เมื่อกัลย์ฐิตาอ่านข้อความที่จำเลยได้คอมเมนต์แล้วรู้สึกเสียใจและเห็นว่าไม่สมควร เป็นข้อความที่ทำให้คนอื่นอ่านแล้วเข้าใจว่ากษัตริย์เป็นคนไม่ดี ปฏิบัติตัวไม่เหมาะสม

“ไม่ว่าใคร ๆ ก็ไม่สมควรที่จะถูกต่อว่าในที่สาธารณะแบบนี้” เธอกล่าว

ข้อความที่จำเลยคอมเมนต์ พยานเข้าใจว่า หมายถึงรัชกาลที่ 10 ข้อความโดยรวมไม่เหมาะสม ไม่ถูกต้อง เมื่อคนอื่นอ่านแล้วเข้าใจได้ว่า กษัตริย์เป็นคนไม่ดี ปกครองประเทศไม่ได้ ต้องมีการปฏิรูป และเป็นบุคคลต้องห้ามในต่างประเทศ

เมื่อเห็นคอมเมนต์ของจำเลย พยานก็ได้คอมเมนต์โต้ตอบว่า ข้อความของจำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 เพราะเป็นการดูหมิ่นกษัตริย์ และข้อกฎหมายนี้กำลังโด่งดังอยู่ในช่วงเวลาขณะนั้นด้วย พยานจึงรู้จัก

พยานบอกว่า กระนั้นจำเลยยังไม่หยุดแสดงความคิดเห็นตอบโต้ และได้ไปโต้เถียงกันต่อในข้อความส่วนตัว (Messenger) แต่ทว่าจำเลยก็ยังยืนยันที่จะแสดงความคิดเห็นโดยการคอมเมนต์ต่อไป แม้พยานจะทัดทานแล้วว่า “หากไม่หยุดจะไปแจ้งความร้องทุกข์ต่อพนักงานสอบสวน”

สุดท้ายพยานจึงไปแจ้งความร้องทุกข์กับพนักงานสอบสวน ที่ สภ.ทุ่งคาโงก และได้ส่งมอบเอกสารเป็นการสนทนาและข้อความคอมเมนต์ระหว่างตนกับจำเลยไว้ให้กับพนักงานสอบสวนด้วย พร้อมทั้งได้ให้การไว้กับพนักงานสอบสวน

ต่อมา พยานตอบทนายความถามค้านว่า ตนสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาโท ที่มหาวิทยาลัยรามคำแหง ขณะเกิดเหตุในคดีนี้ รับข้าราชการ ในตำแหน่งนักจัดการทั่วไป อยู่ที่ อบต.ทุ่งคาโงก ตั้งแต่ปี 2559

พยานทราบว่า ในปี 2563 มีการชุมนุมของกลุ่มคณะราษฎร และทราบว่ากลุ่มดังกล่าวมีข้อเรียกร้อง 3 ข้อด้วยกัน ได้แก่ 1) ให้พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีลาออก 2) แก้ไขรัฐธรรมนูญใหม่ และ 3) ให้มีการปฏิรูปสถาบันกษัตริย์ พยานทราบว่า ขณะพลเอกประยุทธ์เป็นนายกฯ ได้มีการแก้ไขกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับสถาบันกษัตริย์หลายฉบับด้วยกัน

แต่ไม่ทราบว่า การแก้ไขกฎหมายดังกล่าวเป็นเหตุผลที่ทำให้ประชาชนออกมาเรียกร้องให้มีการปฏิรูปสถาบันกษัตริย์ และพยานไม่รู้ว่าในสมัยของรัฐบาลประยุทธ์มีการแก้ไขรัฐธรรมนูญว่า “หากกษัตริย์ไม่ประทับอยู่ ณ ประเทศไทย จะแต่งตั้งผู้สำเร็จราชการหรือไม่ก็ได้”

ส่วนเรื่องที่ว่าหลังรัชกาลที่ 10 ขึ้นครองราชย์ พระองค์จะทรงประทับอยู่ ณ ประเทศเยอรมันเป็นส่วนใหญ่หรือจะประทับอยู่ที่ใดนั้น พยานไม่ทราบ
.
จากข้อความตามฟ้องของจำเลย ทั้งหมด 3 ข้อความ ศาลเห็นว่ามีส่วนเดียวเท่านั้นที่ผิดตามมาตรา 112 คือ ข้อความที่ระบุว่า “กษัตริย์ปฏิบัติตัวไม่เหมาะสม” ซึ่งเป็นคอมเมนต์ที่ 1 ตามฟ้อง ซึ่งศาลเห็นว่าเป็นข้อความที่เป็นการยืนยันข้อเท็จจริง ไม่ใช่การแสดงความคิดเห็น

จำเลยพูดกับทนายจำเลยว่า “ข้อความนี้ (กษัตริย์ปฏิบัติตัวไม่เหมาะสม) พูดไม่ได้เหรอครับ” ท้ายที่สุดหลังการพูดคุย จำเลยขอถอนคำให้การเดิมและยินยอมรับสารภาพ และให้การใหม่เป็นรับสารภาพตามที่โจทก์ฟ้อง

โจทก์ไม่คัดค้าน และไม่ติดใจสืบพยานต่อ ศาลจึงสั่งให้พนักงานคุมประพฤติสืบเสาะจำเลย รายงานให้ศาลทราบภายใน 30 วัน เพื่อประกอบการพิจารณาพิพากษา ก่อนนัดฟังคำพิพากษาในนวันที่ 22 ก.ย. 2565

(อ้างอิง: รายงานกระบวนพิจารณา ศาลจังหวัดพังงา คดีหมายเลขดำที่ อ.293/2564 ลงวันที่ 6 ก.ค. 2565 และ https://tlhr2014.com/archives/48687)

ก่อนอ่านคำพิพากษา ศาลได้อ่านรายงานการสืบเสาะให้จำเลยฟัง และแจ้งว่ารายงานการสืบเสาะเป็นคุณแก่จำเลย จากนั้นจึงได้อ่านคำพิพากษาต่อโดยทันที

ศาลมีคำพิพากษาโดยสรุปว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3) การกระทำของจำเลยเป็นกรรมเดียวผิดกฎหมายหลายบท ให้ลงโทษประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ซึ่งเป็นบทที่มีโทษหนักที่สุด จำคุก 3 ปี จำเลยรับสารภาพเป็นประโยชน์แก่การพิจารณา ลดโทษให้กึ่งหนึ่ง คงจำคุก 1 ปี 6 เดือน

พิเคราะห์รายงานการสืบเสาะ เห็นว่า จำเลยกระทำความผิดโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ แต่เมื่อมีผู้ตักเตือนก็ยินยอมลบข้อความ แสดงให้เห็นว่าจำเลยไม่ได้ทำไปเพื่อประโยชน์ในทางการเมืองหรือหวังผลอย่างอื่นใด อีกทั้งก่อนและหลังการกระทำความผิดไม่พบพฤติการณ์การแสดงออกที่ไม่เหมาะสมในลักษณะเดียวกัน และไม่เคยได้รับโทษจำคุกมาก่อน จึงให้โอกาสจำเลยได้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมน่าจะเป็นประโยชน์ต่อสังคมโดยรวมมากกว่าโทษจำคุก อีกทั้งให้จำเลยได้น้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณและเมตตาที่ทรงมีต่อปวงชน

โทษจำคุกให้รอการลงโทษไว้ 2 ปี และคุมประพฤติจำเลยไว้กำหนด 1 ปี ให้จำเลยไปรายงานตัวต่อพนักงานคุมประพฤติ 3 ครั้ง ในกำหนดระยะเวลาดังกล่าว กับให้จำเลยทำกิจกรรมบริการสังคมหรือสาธารณประโยชน์ ตามที่พนักงานคุมประพฤติเห็นควรมีกำหนด 12 ชั่วโมง

(อ้างอิง: คำพิพากษาศาลจังหวัดพังงา คดีหมายเลขดำที่ อ.293/2564 คดีหมายเลขแดงที่ อ.496/2565 ลงวันที่ 22 ก.ย. 2565 และ https://tlhr2014.com/archives/48687)