สรุปความสำคัญ
ภัทรชัย (นามสมมติ) อายุ 14 ปี ถูกตำรวจเข้าควบคุมตัวขณะกำลังเตะฟุตบอล โดยไม่มีหมายจับ เข้าค้นบ้านโดยไม่มีหมายค้น และตรวจยึดโทรศัพท์จากนั้นนำตัวไปยัง สน.ดินแดง แจ้งข้อกล่าวหา หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ, วางเพลิงเผาทรัพย์ และข้อหาเกี่ยวกับการชุมนุม อ้างว่าเขาร่วมชุมนุมและเกี่ยวข้องกับเหตุเพลิงไหม้ซุ้มเฉลิมพระเกียรติ บริเวณทางลงด่วนดินแดง ถนนวิภาวดี คืนวันที่ 12 ก.ย. 2564
การจับกุมเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี โดยไม่มีหมายจับ นอกจากไม่สอดคล้องกับประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ยังไม่คำนึงถึงสิทธิเด็กตามที่ พ.ร.บ.ศาลเยาวชนฯ กำหนดไว้อีกด้วย นอกจากนั้นที่ปรึกษาคดีเยาวชนและนักจิตวิทยาที่ตำรวจจัดให้เข้าร่วมในการสอบสวน เป็นที่น่ากังขาว่า ได้ให้คำแนะนำที่คำนึงถึงประโยชน์สูงสุดต่อเยาวชนหรือไม่
การจับกุมเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี โดยไม่มีหมายจับ นอกจากไม่สอดคล้องกับประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ยังไม่คำนึงถึงสิทธิเด็กตามที่ พ.ร.บ.ศาลเยาวชนฯ กำหนดไว้อีกด้วย นอกจากนั้นที่ปรึกษาคดีเยาวชนและนักจิตวิทยาที่ตำรวจจัดให้เข้าร่วมในการสอบสวน เป็นที่น่ากังขาว่า ได้ให้คำแนะนำที่คำนึงถึงประโยชน์สูงสุดต่อเยาวชนหรือไม่
ข้อมูลการละเมิด
ครั้งที่ : -
วันที่ : 14-09-2021
-
ผู้ถูกละเมิด
- ภัทรชัย (นามสมมติ)
-
ประเด็นการละเมิดสิทธิ
- สิทธิในกระบวนการยุติธรรม
-
รูปแบบการละเมิดสิทธิ
- จับกุม / ควบคุมตัว
- บุกค้น / ยึดทรัพย์สิน
-
ผู้ละเมิด
- ตำรวจ
พฤติการณ์การละเมิด
14 ก.ย. 2564 เวลาประมาณ 17.00 น. ด.ช.ภัทรชัย (นามสมมติ) อายุ 14 ปี ถูกตำรวจนอกเครื่องแบบราว 5-6 นาย เข้าควบคุมตัวที่หมู่บ้านย่านพระราม 2 ขณะกำลังเตะฟุตบอลเล่นกับเพื่อนๆ จากกรณีที่ถูกกล่าวหาว่าเป็นผู้ร่วมชุมนุมและทำให้เกิดเพลิงไหม้ซุ้มเฉลิมพระเกียรติ บริเวณทางลงด่วนดินแดง ถนนวิภาวดี เมื่อวันที่ 12 ก.ย. 2564 เวลาประมาณ 23.50 น.
จากคำบอกเล่า กลุ่มตำรวจนอกเครื่องแบบได้ทำการขอค้นบ้านของภัทรชัย โดยไม่มีหมายค้นและมีการตรวจยึดโล่ รวมถึงเสื้อผ้าที่อ้างว่าเขาใส่ไปชุมนุม และได้ถูกขอโทรศัพท์ไปตรวจสอบ โดยขอให้บอกรหัสโทรศัพท์มือถือแก่ตำรวจด้วย ภายหลังจากเข้าค้นบ้าน ตำรวจได้นำตัวภัทรชัยไปสอบปากคำ ที่ สน.เทียนทะเล โดยไม่ได้มีหมายจับ เจ้าหน้าที่อ้างในบันทึกการแจ้งข้อกล่าวหาว่าเป็นการ “เชิญตัว” มาเพื่อถามปากคำ
ก่อนที่จะนำตัวภัทรชัยไปยัง สน.ดินแดง ในเวลาประมาณ 21.30 น. โดยมีมารดาติดตามไป ตำรวจนอกเครื่องแบบได้พูดคุยกับแม่ของเขา โดยมีการอัดวิดีโอการสนทนาด้วยโทรศัพท์มือถือ ก่อนจะนัดให้มาที่ สน.ดินแดงอีกครั้งในวันรุ่งขึ้น
ทั้งสองต้องอยู่ใน สน.ดินแดง ตั้งแต่เวลาประมาณ 21.30 น. - 02.00 น. ก่อนจะได้กลับบ้านในช่วงตี 5 ซึ่งเริ่มมีรถแท็กซี่วิ่งอีกครั้ง
15 ก.ย. 2564 เวลา 09.00 น. ภัทรชัย แม่ และป้า นั่งรถตู้โดยสารมาที่ สน.ดินแดง เพื่อเข้าสู่กระบวนการสอบสวนโดยตำรวจในเครื่องแบบ โดยมีที่ปรึกษากฎหมาย ที่ตำรวจจัดหาให้ นักจิตวิทยา และอัยการ ทนายความได้ให้คำแนะนำว่าให้เขาเล่าทุกอย่างโดยละเอียด
พ.ต.ท.สุรพล จันทร์สมศักดิ์ พนักงานสอบสวนได้บรรยายพฤติการณ์ในบันทึกแจ้งข้อกล่าวหาว่า เมื่อวันที่ 12 ก.ย. 2564 ได้มีกลุ่มผู้ชุมนุม ชื่อ กลุ่มทะลุแก๊ส จํานวนหลายคน มารวมกันชุมนุม ที่บริเวณแยกดินแดง กันตั้งแต่เวลา 14.00 น. เป็นต้นไป จนเมื่อเวลาประมาณ 19.00 น. และ 23.50 น. ของวันเกิดเหตุ มีซุ้มเฉลิมพระเกียรติบริเวณทางด่วนพิเศษเฉลิมมหานครเกิดเพลิงไหม้ ภายหลังจากเหตุการณ์ชุมนุมดังกล่าว เจ้าหน้าที่ตํารวจได้ตรวจสอบภาพวงจรปิด ปรากฏภาพของตัวผู้ต้องหานี้ ลักษณะอยู่ในพื้นที่ชุมนุม ปืนขึ้นมาบริเวณจุดเกิดเหตุ และใช้ของเหลวราดบริเวณเสาของซุ้มเฉลิมพระเกียรติทําให้เกิดเพลิงไหม้
พนักงานสอบสวนได้แจ้งข้อกล่าวหา ด.ช.ภัทรชัย ในข้อหา "หมิ่นประมาทกษัตริย์" ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112, "วางเพลิงเผาทรัพย์ผู้อื่น" และข้อหาอื่นรวม 6 ข้อหา
ภัทรชัยรับสารภาพตลอดข้อกล่าวหาในชั้นสอบสวน โดยมีที่ปรึกษากฎหมาย ซึ่งตำรวจเป็นผู้จัดหาให้ อัยการ นักจิตวิทยา และมารดา เข้าร่วมการสอบสวน และเนื่องจากผู้ต้องหาเป็นเยาวชน พนักงานสอบสวนจึงได้นัดหมายให้มาพบพนักงานสอบสวนอีกครั้ง เพื่อตรวจสอบการจับกุมและขออำนาจควบคุมตัว ที่ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง ในวันที่ 16 ก.ย. 64 เวลา 09.00 น.
ต่อมาวันที่ 16 ก.ย. 2564 เวลา 11.00 น. พนักงานสอบสวนพร้อมด้วยภัทรชัยและแม่ เดินทางมาที่ศาลเยาวชนฯ โดยในขั้นตอนวันนี้มีทนายความอาสาจากศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนเป็นทนายให้กับเขา
ในคดีนี้ พนักงานสอบสวนยังยื่นคัดค้านการประกันตัว เนื่องจากเห็นว่าเป็นคดีที่มีอัตราโทษสูง ผู้ต้องหามีพฤติการณ์ไม่เกรงกลัวต่อกฎหมาย ร่วมกิจกรรมชุมนุมโดยไม่สงบ โดยเหตุผลของพนักงานสอบสวนยังระบุว่ามีการทำร้ายเจ้าพนักงานและเกรงว่าจะไปก่อเหตุอันตรายประการอื่น
12.15 น. ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง อนุญาตให้ตำรวจควบคุมตัว และได้อนุญาตให้ประกันตัวผู้ต้องหา โดยให้วางหลักทรัพย์เป็นเงิน 10,000 บาท โดยได้ขอวางหลักทรัพย์จำนวน 2,000 บาท จากกองทุนราษฎรประสงค์ก่อน และศาลนัดให้มาทำสัญญาวางหลักทรัพย์อีกครั้งในภายหลัง
(อ้างอิง: คำร้องขอออกหมายควบคุมตัว ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง ลงวันที่ 16 ก.ย. 2564 และ https://tlhr2014.com/archives/35254)
จากคำบอกเล่า กลุ่มตำรวจนอกเครื่องแบบได้ทำการขอค้นบ้านของภัทรชัย โดยไม่มีหมายค้นและมีการตรวจยึดโล่ รวมถึงเสื้อผ้าที่อ้างว่าเขาใส่ไปชุมนุม และได้ถูกขอโทรศัพท์ไปตรวจสอบ โดยขอให้บอกรหัสโทรศัพท์มือถือแก่ตำรวจด้วย ภายหลังจากเข้าค้นบ้าน ตำรวจได้นำตัวภัทรชัยไปสอบปากคำ ที่ สน.เทียนทะเล โดยไม่ได้มีหมายจับ เจ้าหน้าที่อ้างในบันทึกการแจ้งข้อกล่าวหาว่าเป็นการ “เชิญตัว” มาเพื่อถามปากคำ
ก่อนที่จะนำตัวภัทรชัยไปยัง สน.ดินแดง ในเวลาประมาณ 21.30 น. โดยมีมารดาติดตามไป ตำรวจนอกเครื่องแบบได้พูดคุยกับแม่ของเขา โดยมีการอัดวิดีโอการสนทนาด้วยโทรศัพท์มือถือ ก่อนจะนัดให้มาที่ สน.ดินแดงอีกครั้งในวันรุ่งขึ้น
ทั้งสองต้องอยู่ใน สน.ดินแดง ตั้งแต่เวลาประมาณ 21.30 น. - 02.00 น. ก่อนจะได้กลับบ้านในช่วงตี 5 ซึ่งเริ่มมีรถแท็กซี่วิ่งอีกครั้ง
15 ก.ย. 2564 เวลา 09.00 น. ภัทรชัย แม่ และป้า นั่งรถตู้โดยสารมาที่ สน.ดินแดง เพื่อเข้าสู่กระบวนการสอบสวนโดยตำรวจในเครื่องแบบ โดยมีที่ปรึกษากฎหมาย ที่ตำรวจจัดหาให้ นักจิตวิทยา และอัยการ ทนายความได้ให้คำแนะนำว่าให้เขาเล่าทุกอย่างโดยละเอียด
พ.ต.ท.สุรพล จันทร์สมศักดิ์ พนักงานสอบสวนได้บรรยายพฤติการณ์ในบันทึกแจ้งข้อกล่าวหาว่า เมื่อวันที่ 12 ก.ย. 2564 ได้มีกลุ่มผู้ชุมนุม ชื่อ กลุ่มทะลุแก๊ส จํานวนหลายคน มารวมกันชุมนุม ที่บริเวณแยกดินแดง กันตั้งแต่เวลา 14.00 น. เป็นต้นไป จนเมื่อเวลาประมาณ 19.00 น. และ 23.50 น. ของวันเกิดเหตุ มีซุ้มเฉลิมพระเกียรติบริเวณทางด่วนพิเศษเฉลิมมหานครเกิดเพลิงไหม้ ภายหลังจากเหตุการณ์ชุมนุมดังกล่าว เจ้าหน้าที่ตํารวจได้ตรวจสอบภาพวงจรปิด ปรากฏภาพของตัวผู้ต้องหานี้ ลักษณะอยู่ในพื้นที่ชุมนุม ปืนขึ้นมาบริเวณจุดเกิดเหตุ และใช้ของเหลวราดบริเวณเสาของซุ้มเฉลิมพระเกียรติทําให้เกิดเพลิงไหม้
พนักงานสอบสวนได้แจ้งข้อกล่าวหา ด.ช.ภัทรชัย ในข้อหา "หมิ่นประมาทกษัตริย์" ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112, "วางเพลิงเผาทรัพย์ผู้อื่น" และข้อหาอื่นรวม 6 ข้อหา
ภัทรชัยรับสารภาพตลอดข้อกล่าวหาในชั้นสอบสวน โดยมีที่ปรึกษากฎหมาย ซึ่งตำรวจเป็นผู้จัดหาให้ อัยการ นักจิตวิทยา และมารดา เข้าร่วมการสอบสวน และเนื่องจากผู้ต้องหาเป็นเยาวชน พนักงานสอบสวนจึงได้นัดหมายให้มาพบพนักงานสอบสวนอีกครั้ง เพื่อตรวจสอบการจับกุมและขออำนาจควบคุมตัว ที่ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง ในวันที่ 16 ก.ย. 64 เวลา 09.00 น.
ต่อมาวันที่ 16 ก.ย. 2564 เวลา 11.00 น. พนักงานสอบสวนพร้อมด้วยภัทรชัยและแม่ เดินทางมาที่ศาลเยาวชนฯ โดยในขั้นตอนวันนี้มีทนายความอาสาจากศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนเป็นทนายให้กับเขา
ในคดีนี้ พนักงานสอบสวนยังยื่นคัดค้านการประกันตัว เนื่องจากเห็นว่าเป็นคดีที่มีอัตราโทษสูง ผู้ต้องหามีพฤติการณ์ไม่เกรงกลัวต่อกฎหมาย ร่วมกิจกรรมชุมนุมโดยไม่สงบ โดยเหตุผลของพนักงานสอบสวนยังระบุว่ามีการทำร้ายเจ้าพนักงานและเกรงว่าจะไปก่อเหตุอันตรายประการอื่น
12.15 น. ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง อนุญาตให้ตำรวจควบคุมตัว และได้อนุญาตให้ประกันตัวผู้ต้องหา โดยให้วางหลักทรัพย์เป็นเงิน 10,000 บาท โดยได้ขอวางหลักทรัพย์จำนวน 2,000 บาท จากกองทุนราษฎรประสงค์ก่อน และศาลนัดให้มาทำสัญญาวางหลักทรัพย์อีกครั้งในภายหลัง
(อ้างอิง: คำร้องขอออกหมายควบคุมตัว ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง ลงวันที่ 16 ก.ย. 2564 และ https://tlhr2014.com/archives/35254)
List คดี
แหล่งที่มา : กรณีที่ศูนย์ทนายความฯ ติดตามสัมภาษณ์