สรุปความสำคัญ

กรรณิกา (นามสมมติ) วัยรุ่นชาวเชียงใหม่อายุ 19 ปี ถูกดำเนินคดี "หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ” ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 โดยถูกกล่าวหาว่า พ่นสีเป็นรูป “III” บนรูปภาพรัชกาลที่ 10 และราชินี หน้า บก.ตชด. ภาค 3 รวมทั้งที่กรอบและฐานรูปรัชกาลที่ 10 หน้าเทศบาลตำบลอินทขิล อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ นอกจากนี้ กรรณิกายังถูกดำเนินคดีตาม พ.ร.บ.ความสะอาดฯ กรณีที่มีการพ่นสีข้อความบนกำแพงและถนนหน้าเทศบาลตำบลอินทขิล อย่างไรก็ตาม ในชั้นสอบสวนตำรวจไม่ได้ควบคุมตัวหรือขอฝากขังกรรณิกา และศาลให้ประกันตัวในชั้นพิจารณา

กรณีดังกล่าวสะท้อนให้เห็นถึงการตีความประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 ที่มีโทษจำคุกสูงสุดถึง 15 ปี ออกไปอย่างกว้างขวางซึ่งขัดต่อหลักกฎหมายอาญาซึ่งต้องตีความอย่างเคร่งครัด ทำให้กระทบต่อเสรีภาพในการแสดงออกของประชาชนในทางต่อต้านหรือวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลหรือผู้มีอำนาจในสังคม

ข้อมูลการละเมิด

  • ผู้ถูกละเมิด
    • กรรณิกา (นามสมมติ)
  • ประเด็นการละเมิดสิทธิ
    • เสรีภาพการแสดงออก
    • สิทธิในกระบวนการยุติธรรม
  • รูปแบบการละเมิดสิทธิ
    • การเรียกรายงานตัว / ปรับทัศนคติ
    • บุกค้น / ยึดทรัพย์สิน
  • ผู้ละเมิด
    • ตำรวจ

พฤติการณ์การละเมิด

7 ก.ย. 2564 “กรรณิกา” (นามสมมติ) เข้าพบพนักงานสอบสวน สภ.แม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ ตามหมายเรียกผู้ต้องหา ในข้อหาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112

พ.ต.ท.อุทัย คาดชะดาคำ รอง สว.(สอบสวน) แจ้งพฤติการณ์ข้อกล่าวหาโดยสรุปว่า เมื่อวันที่ 3 ก.ค. 2564 เวลาประมาณ 22.30 น. ผู้ต้องหาพ่นสีสเปรย์สีแดงลงบนพระบรมฉายาลักษณ์ รัชกาลที่ 10 และราชินี ที่ตั้งอยู่ด้านหน้า บก.ตชด. ภาค 3 เป็นรูป “III” และที่ป้ายชื่อเทศบาลตำบลอินทขิลว่า “ปล่อยเพื่อนกู” และที่ฐานตั้งพระบรมฉายาลักษณ์ รัชกาลที่ 10 หน้าเทศบาลตำบลอินทขิล บนกำแพงและถนนหน้าเทศบาล ในอำเภอแม่แตง

จากนั้นพนักงานสอบสวนได้แจ้งข้อกล่าวหา "หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ" ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และพ่นสี หรือทำให้ปรากฏด้วยประการใดๆ ซึ่งข้อความ ภาพ หรือรูปรอยใด ๆ ที่กำแพง ที่ติดกับถนนฯ ตาม พ.ร.บ.ความสะอาดฯ

กรรณิกาให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา และจะให้การเพิ่มเติมเป็นหนังสือในภายหลัง พนักงานสอบสวนพิมพ์ลายนิ้วมือก่อนให้ปล่อยตัวกรรณิกา เนื่องจากมารับทราบข้อกล่าวหาตามหมายเรียก

ก่อนหน้าถูกออกหมายเรียก เมื่อวันที่ 7 ก.ค. 2565 กรรณิกาพร้อมครอบครัว ได้เดินทางไปพบตำรวจ สภ.แม่แตง หลังมีตำรวจไปที่บ้านและแจ้งให้ไปที่สถานีตำรวจ ตำรวจได้สอบปากคำทุกคนโดยยังไม่มีการแจ้งข้อกล่าวหาและไม่มีทนายความอยู่ด้วย ก่อนเดินทางไปที่บ้านของกรรณิกาและตรวจยึดสีสเปร์ยสีแดง 1 กระป๋อง

(อ้างอิง: บันทึกการแจ้งข้อกล่าวหา สภ.แม่แตง ลงวันที่ 7 ก.ย. 2564 และ https://tlhr2014.com/archives/44153)

แหล่งที่มา : กรณีที่ศูนย์ทนายความฯ ติดตามสัมภาษณ์