คดี 112 “อัปสร” สาวข้ามเพศวัย 22 ปี DE กล่าวหาเหตุแชร์โพสต์ “ปวิน”

ที่กองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี (บก.ปอท) อัปสรเข้ารับทราบข้อหาตามหมายเรียก ในฐานความผิด “หมิ่นประมาทกษัตริย์” ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ซึ่งมีสุรภพ จันทร์เปล่ง รับมอบอำนาจจากกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม เป็นผู้กล่าวหา

ก่อนหน้านี้ พนักงานสอบสวนเคยออกหมายเรียกผู้ต้องหาครั้งที่ 1 ลงวันที่ 15 มี.ค. 2564 ให้อัปสรมารับทราบข้อกล่าวหาในวันที่ 29 มี.ค. 2564 เวลา 13.30 น. ที่ บก.ปอท. แต่ก่อนถึงเวลานัดประมาณ 2 ชั่วโมง พนักงานสอบสวนได้โทรขอเลื่อนนัดกับอัปสร พร้อมแจ้งกับทนายความว่าจะส่งหมายเรียกผู้ต้องหาเพื่อนัดหมายอีกครั้ง และจะออกเป็นหมายเรียกผู้ต้องหาครั้งที่ 1

ต่อมา อัปสรได้รับหมายเรียกลงวันที่ 5 เม.ย. 2564 ให้ไปรับทราบข้อหาอีกครั้ง แต่กลับเป็นหมายเรียกครั้งที่ 2 ทั้งที่ครั้งก่อน พนักงานสอบสวนเป็นผู้เลื่อนนัดหมายเอง เพราะติดภารกิจ

ร.ต.อ. ฐานันดร สาสูงเนิน รองสารวัตร (สอบสวน) ปรก.ฯ กก3 บก.ปอท. บรรยายพฤติการณ์ที่กล่าวหาโดยสรุปว่า เมื่อวันที่ 17 พ.ย. 2563 เวลา 08.54 น. ผู้ต้องหาได้ใช้บัญชีเฟซบุ๊กส่วนตัวแชร์ข้อความจากโพสต์ของ “Pavin Chachavalpongpun” ซึ่งโพสต์ดังกล่าวได้ปรากฏข้อความวิพากษ์วิจารณ์รัชกาลที่ 10 และสมาชิกราชวงศ์

พนักงานสอบสวนได้แจ้ง 2 ข้อกล่าวหา ได้แก่ “นำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์ใด ๆ อันเป็นความผิดเกี่ยวกับความมั่นคงแห่งราชอาณาจักร” ตามพ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3) และ “หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ” ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112

อัปสรให้การปฎิเสธ และจะให้การเพิ่มเติมเป็นหนังสือภายในวันที่ 19 พ.ค. 2564 โดยปฏิเสธจะลงลายมือชื่อในบันทึกการแจ้งข้อกล่าวหา จากนั้นพนักงานสอบสวนไม่ได้ควบคุมตัวไว้ เนื่องจากมาปรากฏตัวต่อพนักงานสอบสวนตามหมายเรียก

(อ้างอิง: บันทึกการแจ้งข้อกล่าวหา กก.3 บก.ปอท. ลงวันที่ 19 เม.ย. 2564 และ https://tlhr2014.com/archives/28520)

พนักงานสอบสวนส่งตัวอัปสรพร้อมสำนวนการสอบสวน ให้พนักงานอัยการ สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดีอาญา 8 อัยการนัดฟังคำสั่งวันที่ 29 พ.ย. 2564

พนักงานอัยการ สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดีอาญา 8 ได้มีคำสั่งฟ้องต่อศาลอาญา ในฐานความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14

หลังศาลรับฟ้อง ทนายความได้ยื่นคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราวจำเลยระหว่างพิจารณาคดี ก่อนศาลมีคำสั่งอนุญาต กำหนดหลักประกันเป็นเงิน 90,000 บาท จากกองทุนราษฎรประสงค์ พร้อมกำหนดเงื่อนไขห้ามมิให้จำเลยกระทำการใดในลักษณะเช่นเดียวกับความผิดตามฟ้องซ้ำอีก หรือเข้าร่วมกิจกรรมที่อาจเสื่อมเสียต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ และห้ามเดินทางออกนอกราชอาณาจักร เว้นแต่จะได้รับอนุญาตเป็นหนังสือจากศาล ทั้งนี้ ศาลกำหนดนัดตรวจพยานหลักฐานในวันที่ 31 ม.ค. 2565 เวลา 13.30 น.

จากการพูดคุยกับอัปสรในภายหลัง เธอได้เล่าว่า ตอนแรกที่เธอโดนคดีนี้ เธอรู้สึกตกใจมาก พอลองสอบถามไปยังตำรวจ พบว่าเป็นเหตุจากการแชร์โพสต์ในเฟซบุ๊กเก่าของเธอ ซึ่งปัจจุบันไม่ได้ใช้งานแล้ว และไม่ได้แสดงความเห็นเพิ่มเติมใดๆ เพียงแต่แชร์โพสต์เท่านั้น โดยในวันที่อัยการมีคำสั่งฟ้อง สิ่งที่เธอหวาดกลัวที่สุดนั่นก็คือการต้องเข้าเรือนจำชาย ซึ่งขัดกันกับเพศสภาพของเธอ

“หนูห่วงเรื่องนี้มาก ตอนที่อยู่ในห้องเวรชี้ก็รู้สึกตกใจ ต้องอยู่ตั้งแต่ 11 โมง จนถึงเย็น อยู่ในห้องนั้นคนเดียว ไม่มีเพื่อน ถึงจะได้ประกันออกมา อย่างไรก็ยังมีคดีติดตัว”

(อ้างอิง: คำฟ้อง ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ. 2992/2564 ลงวันที่ 29 พ.ย. 2564 และ https://tlhr2014.com/archives/38430)

ผู้รับมอบฉันทะทนายจําเลยนําคําร้องขอเลื่อนคดีของทนายจําเลยยื่นต่อศาล เนื่องจากทนายจําเลยติดว่าความที่ศาลแขวงสระบุรีซึ่งนัดไว้ก่อนแล้ว ไม่สามารถเดินทางมาทําหน้าที่ได้

ด้านจําเลยแถลงว่า ยังไม่ได้ปรึกษากับทนายจําเลยว่าจะให้การอย่างไร จึงขอเลื่อนคดีเช่นกัน โจทก์ไม่ค้าน ศาลจึงให้เลื่อนไปนัดพร้อมเพื่อประชุมคดี สอบคําให้การจําเลย ตรวจพยานหลักฐาน และกําหนดวันนัดสืบพยานในวันที่ 7 มี.ค. 2565 เวลา 13.30 น.

(อ้างอิง: รายงานกระบวนพิจารณา ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ. 2992/2564 ลงวันที่ 31 ม.ค. 2565)

ศาลอ่านและอธิบายฟ้องให้จําเลยฟังภายหลังมีทนายความแล้ว จําเลยให้การปฏิเสธตามคําให้การจําเลยฉบับลงวันที่วันนี้

โจทก์แถลงประสงค์อ้างพยานเอกสารและภาพถ่ายรวม 6 ฉบับ ทนายจําเลยแถลงว่า ไม่มีพยานเอกสารหรือวัตถุพยานที่จะอ้างส่งในชั้นนี้ โจทก์และทนายจําเลยแถลงร่วมกันว่า ไม่มีข้อเท็จจริงที่รับกันได้

โจทก์แถลงว่า ประสงค์จะสืบพยานบุคคล 6 ปาก ได้แก่ ผู้กล่าวหา, ประชาชนที่เห็นข้อความ
และภาพตามฟ้อง, นักวิชาการด้านกฎหมาย 2 ปาก, ตํารวจที่สืบสวนคดี และพนักงานสอบสวน ใช้เวลาสืบไม่เกิน 1 นัดครึ่ง

จําเลยและทนายจําเลยแถลงถึงแนวทางการต่อสู้คดีว่า จําเลยไม่ได้เป็นผู้เผยแพร่หรือส่งต่อข้อความตามฟ้อง โดยเฟซบุ๊กตามฟ้องนั้นเป็นเฟซบุ๊กเก่าของจําเลย จําเลยไม่ได้ใช้นานแล้ว จําเลยประสงค์ที่จะสืบพยานบุคคล 3 ปาก ได้แก่ ตัวจําเลย, นักสิทธิมนุษยชน และนักวิชาการด้านกฎหมาย ใช้เวลาสืบครึ่งนัด โดยกำหนดนัดสืบพยานโจทก์และจำเลยในวันที่ 30-31 ส.ค. 2565

(อ้างอิง: รายงานกระบวนพิจารณา ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ. 2992/2564 ลงวันที่ 7 มี.ค. 2565)

ก่อนเริ่มสืบพยาน จำเลยแถลงขอถอนคำให้การเดิมที่ให้การปฎิเสธและขอให้การใหม่เป็นรับสารภาพตามฟ้องโจทก์ทุกข้อหา ศาลให้พนักงานคุมประพฤติสืบเสาะและพินิจจำเลยรายงานต่อศาลภายใน 15 วัน ประกอบการพิจารณาก่อนมีคำพิพากษา และนัดฟังคำพิพากษาในวันที่ 26 ก.ย. 2565 เวลา 10.00 น.

(อ้างอิง: รายงานกระบวนพิจารณา ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ. 2992/2564 ลงวันที่ 30 ส.ค. 2565)

เวลา 10.00 น. ณ ห้องพิจารณาที่ 915 คณะผู้พิพากษาออกพิจารณาคดี และได้อ่านรายงานการสืบเสาะและพินิจจำเลยได้ความว่า ไม่พบประวัติว่าจำเลยเคยกระทำผิดมาก่อน แต่การกระทำของจำเลยไม่สมควร พฤติการณ์คดีเป็นเรื่องร้ายแรง พนักงานคุมประพฤติเสนอความเห็นต่อศาลว่า วิธีการคุมประพฤติไม่น่าจะเหมาะสมและใช้ได้ผลสำหรับจำเลยรายนี้

จากนั้นศาลได้อ่านคำพิพากษา มีรายละเอียดโดยสรุปว่า การกระทำของจำเลยเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14(2)(3) การกระทำของจำเลยเป็นกรรมเดียวผิดต่อกฎหมายหลายบท ให้ลงโทษตามมาตรา 112 ซึ่งเป็นบทที่มีโทษหนักสุด จำคุก 4 ปี แต่เนื่องจากจำเลยให้การรับสารภาพ เป็นประโยชน์ต่อการพิจารณาคดี จึงลดโทษให้กึ่งหนึ่ง คงจำคุก 2 ปี

พิเคราะห์พฤติการณ์แห่งคดีและรายงานการสืบเสาะและพินิจจำเลยแล้ว จำเลยกระทำความผิดโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ประกอบกับจำเลยไม่เคยได้รับโทษจำคุกมาก่อน สมควรให้โอกาสจำเลยกลับตนเป็นพลเมืองดี โทษจำคุกจึงให้รอการลงโทษไว้ มีกำหนด 3 ปี กับให้คุมความประพฤติจำเลย โดยให้จำเลยไปรายงานตัวกับพนักงานคุมประพฤติ 3 ครั้ง ภายในกำหนด 2 ปี

ลงนามคำพิพากษาโดย อนุพงศ์ โพร้งประภา และนาถชนก เพชรศรี

สำหรับ “อัปสร” หญิงข้ามเพศ (Transwoman) วัย 23 ปี เริ่มหันมาสนใจประเด็นทางการเมืองชัดเจนขึ้นเมื่อช่วงปี 2560 ซึ่งเป็นช่วงที่เธอได้ไปทำงานเป็นพนักงานที่ร้านค้าแห่งหนึ่งภายในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และมีโอกาสได้ฟังคำปราศรัยของนักเคลื่อนไหวทางการเมือง เช่น ‘เพนกวิน’ พริษฐ์ ชิวารักษ์ และ ‘รุ้ง’ ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล รวมถึงทัศนะทางการเมืองจากกิจกรรมที่ถูกจัดขึ้นในมหาวิทยาลัย

เธอยอมรับว่าติดตามข่าวสารทางการเมืองและแชร์ข่าวดังกล่าวอยู่เสมอ โดยเฉพาะประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ภายหลังเมื่อถูกดำเนินคดีในครั้งนี้ สิ่งที่เธอหวาดกลัวที่สุดนั่นก็คือการต้องเข้าเรือนจำชาย ซึ่งขัดกันกับเพศสภาพของเธอ

(อ้างอิง: คำพิพากษา ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ.2992/2564 คดีหมายเลขดำที่ อ. 2679/2565 ลงวันที่ 26 ก.ย. 2565 และ https://tlhr2014.com/archives/48816)