สรุปความสำคัญ

"สามเณรโฟล์ค" หรือสหรัฐ สุขคำหล้า นักศึกษาปริญญาตรีจากวิทยาลัยศาสนศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล และสมาชิกแนวร่วมราษฎรศาลายาเพื่อประชาธิปไตย ถูกรัฐธนภักษ์ สุวรรณรัตน์ ประชาชนทั่วไป แจ้งความดำเนินคดีฐาน "หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ" ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 กรณีร่วมปราศรัยในม็อบ #บ๊ายบายไดโนเสาร์ ที่จัดโดยกลุ่ม ‘นักเรียนเลว’ เมื่อวันที่ 21 พ.ย. 2563 โดยมีเนื้อหาวิพากษ์วิจารณ์ พล.อ.ประยุทธ์ ที่กล่าวว่าจะนำมาตรา 112 กลับมาบังคับใช้ เชื่อมโยงไปถึงกษัตริย์

นับเป็นนักบวชในพุทธศาสนารายแรกที่ถูกดำเนินคดีตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112

ข้อมูลการละเมิด

  • ผู้ถูกละเมิด
    • สหรัฐ สุขคำหล้า
  • ประเด็นการละเมิดสิทธิ
    • เสรีภาพการแสดงออก
    • สิทธิในกระบวนการยุติธรรม
  • รูปแบบการละเมิดสิทธิ
    • การเรียกรายงานตัว / ปรับทัศนคติ
  • ผู้ละเมิด
    • ตำรวจ

พฤติการณ์การละเมิด

21 พ.ย. 2563 กลุ่ม "นักเรียนเลว" จัดกิจกรรมชุมนุมใหญ่ภายใต้ชื่อ 'บ๊ายบายไดโนเสาร์' ที่สถานีรถไฟฟ้าบีทีเอสสยาม โดยมีแนวร่วมผู้เรียกร้องประชาธิปไตยหลายช่วงอายุวัยเข้าร่วม

ขณะเดียวกันกลุ่มผู้ชุมนุมได้มีการแจกแถบรัดข้อมือแก่มวลชน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเยาวชน นักเรียน นักศึกษา เพื่อแบ่งตามอายุ โดยแทบรัดข้อมือสีชมพูสำหรับคนที่มีอายุ 15-18 ปี ส่วนสีส้มจะแจกสำหรับคนที่มีอายุต่ำกว่า 15 ปี

อย่างไรก็ดีหลังมีมวลชนเริ่มทยอยเข้ามา กลุ่มผู้ชุมนุมได้หลั่งไหลลงไปบนพื้นถนน ทำให้การจราจรบริเวณใต้บีทีเอสสยามฝั่งมุ่งหน้าแยกปทุมวันปิดไปจนถึงบริเวณแยกเฉลิมเผ่า ซึ่งกิจกรรมเริ่มตั้งแต่ 14.00 น. และประกาศยุติการชุมนุมอย่างสงบในเวลา 21.46 น. ในระหว่างการชุมนุมมีตัวแทนเยาวชน นักเรียน นักศึกษา ตลอดถึงพระสงฆ์ ขึ้นปราศรัยในประเด็นต่างๆ เกี่ยวข้องกับ 3 ข้อเรียกร้อง โดยเฉพาะประเด็นปัญหาในโรงเรียนและเรียกร้องให้รัฐโอบอุ้มความหลากหลายในทุกมิติ ทั้งเรื่องการศึกษา ศาสนา เศรษฐกิจ และการคมนาคม โดยมี "สามเณรโฟล์ค" สหรัฐ สุขคำหล้า เป็นหนึ่งในผู้ปราศรัย

(อ้างอิง: https://www.mobdatathailand.org/case-file/1606062823454/)

7 ก.ค. 2564 สามเณรสหรัฐพร้อมทนายความ เดินทางเข้ารับทราบข้อกล่าวหาตามหมายเรียกของ สน.ปทุมวัน ในฐานความผิด “หมิ่นประมาทกษัตริย์”

พนักงานสอบสวนได้แจ้งพฤติการณ์ที่ รัฐธนภักษ์ สุวรรณรัตน์ ผู้กล่าวหา แจ้งความดำเนินคดี มาจากคำปราศรัยของสามเณรสหรัฐในการชุมนุมของกลุ่ม "นักเรียนเลว" เมื่อวันที่ 21 พ.ย. 2563 ที่ใต้บีทีเอสสยาม ซึ่งผู้กล่าวหาเห็นว่ามีเนื้อหาเป็นการหมิ่นประมาท ดูหมิ่น แสดงความอาฆาตมาดร้าย ต่อรัชกาลที่ 10

พนักงานสอบสวนจึงได้แจ้งข้อกล่าวหา “หมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือ แสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์” ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 สามเณรสหรัฐให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา

หลังรับทราบข้อกล่าวหา ตัวแทนของสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติซึ่งถือมติมหาเถรสมาคม ครั้งที่ 1/2564 มารออยู่ตั้งแต่ต้น ได้เข้าแจ้งมติกล่าวให้สามเณรสหรัฐสึก แต่ทนายความได้แจ้งให้ดำเนินการให้ถูกต้องตามกระบวนการ เนื่องจากสามเณรสหรัฐไม่ได้สังกัดวัดดอนไชย คำสั่งให้ออกจากวัดจึงไม่มีผล และทำให้ไม่สามารถบังคับจับสึกได้

(อ้างอิง: บันทึกการแจ้งข้อกล่าวหา สน.ปทุมวัน ลงวันที่ 7 ก.ค. 2564 และ https://tlhr2014.com/archives/31867)

ภูมิหลัง

  • สหรัฐ สุขคำหล้า
    เริ่มสนใจการเมืองในขณะที่บวชเป็นสามเณรจากการฟังคลิปและเข้าร่วมการเสวนา ซึ่งทำให้ได้พบกับกลุ่มนักศึกษา และได้แลกเปลี่ยนพูดคุยในเรื่องการเมือง ตลอดจนร่วมทำกิจกรรมเคลื่อนไหวทางสังคม จนถูกดำเนินคดีทางการเมืองไปแล้ว 3 คดี

    สามเณรโฟล์คเคยเผยถึงมุมมองต่อสังคมว่า “การเป็นพระ ทำให้เราเห็นทั้งคนจนและคนรวยมาใส่บาตร ในยามที่มีโควิดแล้วต้องเอาอาหารให้คนที่ไม่มีอาหารกิน เรามานั่งคิดว่ามันเป็นการแก้ปัญหาที่ไม่สุด แก้ไม่ได้จริง เราต้องเคลื่อนไหวเพื่อเปลี่ยนแปลงโครงสร้าง มันคงจะทำให้ทุกคนมีที่อยู่ มีอาหารกิน มีเศรษฐกิจที่ดี และได้ใช้ชีวิตตามความฝัน”

    อ่านเพิ่มเติมเรื่องราวของสามเณรโฟล์คที่ https://tlhr2014.com/archives/32441

ผลกระทบจากการละเมิดสิทธิ

  • สหรัฐ สุขคำหล้า
    ตั้งแต่ปี 2563 ที่สามเณรสหรัฐออกมาเคลื่อนไหวทางการเมืองกับกลุ่มราษฎร พร้อมทั้งได้ตั้งคำถามวิจารณ์ความผิดปกติในวงการสงฆ์ ทำให้มีความพยายามจากสํานักพระพุทธศาสนาแห่งชาติจะลงโทษด้วยการจับสึกมาตลอด เมื่อถูกกดดันหนัก ในที่สุดวันที่ 9 พ.ย. 2564 สามเณรสหรัฐก็ลาสิกขาบท เพื่อออกมาสู้ต่อในทางโลก

    (อ้างอิง: https://www.facebook.com/VoiceOnlineTH/posts/10162311913974848)

แหล่งที่มา : กรณีที่ศูนย์ทนายความฯ ติดตามสัมภาษณ์