สรุปความสำคัญ

“ฟ้า” พรหมศร วีระธรรมจารี นักกิจกรรมจากกลุ่มราษฎรมูเตลู และ “ปูน” ธนพัฒน์ (สงวนนามสกุล) นักกิจกรรมกลุ่มทะลุฟ้า ถูกสมาชิกศูนย์รวมประชาชนปกป้องสถาบัน (ศปปส.) เข้าแจ้งความให้ดำเนินคดีข้อหา “หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ” จากคำปราศรัยในการชุมนุม #ราษฎรประสงค์ยกเลิก112 ที่สี่แยกราชประสงค์ เมื่อวันที่ 31 ต.ค. 2564 ซึ่งเป็นกิจกรรมเปิดตัวการรณรงค์เข้าชื่อประชาชนเพื่อเสนอยกเลิกประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112

เดิมฟ้าและปูน พร้อมทั้งนักกิจกรรมรวม 13 ราย ถูกดำเนินคดี ฝ่าฝืน พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ จากการเข้าร่วมชุมนุมดังกล่าว ต่อมา เมื่อสมาชิก ศปปส. เข้าแจ้งความ พนักงานสอบสวนจึงออกหมายเรียกทั้งสองคนมาแจ้งข้อหา 112 เพิ่มเติม

กรณีดังกล่าวสะท้อนให้เห็นถึงปัญหาของประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 ที่มีอัตราโทษจำคุกสูงสุดถึง 15 ปี แต่กลับเปิดโอกาสให้บุคคลใดก็ได้ร้องทุกข์กล่าวโทษแม้ไม่ได้เป็นผู้เสียหาย ทำให้ข้อกล่าวหาดังกล่าวถูกใช้เป็นเครื่องมือในการกลั่นแกล้งบุคคลอื่น

ข้อมูลการละเมิด

  • ผู้ถูกละเมิด
    • พรหมศร วีระธรรมจารี
    • ธนพัฒน์ (สงวนนามสกุล)
  • ประเด็นการละเมิดสิทธิ
    • เสรีภาพการแสดงออก
    • เสรีภาพในการชุมนุม
    • สิทธิในกระบวนการยุติธรรม
  • รูปแบบการละเมิดสิทธิ
    • การเรียกรายงานตัว / ปรับทัศนคติ
  • ผู้ละเมิด
    • ตำรวจ
 
  • ผู้ถูกละเมิด
    • พรหมศร วีระธรรมจารี
    • ธนพัฒน์ (สงวนนามสกุล)
  • ประเด็นการละเมิดสิทธิ
    • เสรีภาพการแสดงออก
    • สิทธิในกระบวนการยุติธรรม
  • รูปแบบการละเมิดสิทธิ
    • การเรียกรายงานตัว / ปรับทัศนคติ
  • ผู้ละเมิด
    • ตำรวจ

พฤติการณ์การละเมิด

31 ต.ค. 2564 เวลา 16.00-20.30 น. ที่แยกราชประสงค์ ราษฎรจัดกิจกรรม "ราษฎรประสงค์ยกเลิก 112" เพื่อเปิดตัวการรณรงค์เข้าชื่อประชาชนเพื่อเสนอยกเลิกประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 กิจกรรมหลักคือ การเสนอชื่อแก้ไขกฎหมายเพื่อยกเลิกประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 พร้อมทั้งเปิดเวทีปราศรัย พูดถึงปัญหาของมาตรา 112 โดยมีนักกิจกรรมผลัดเปลี่ยนกันขึ้นปราศรัยท่ามกลางฝนตก และในเวลาประมาณ 18.30 น. "รุ้ง" ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล ได้อ่านแถลงการณ์คณะราษฎรยกเลิก112 เรื่อง ปล่อยนักโทษการเมือง-ยกเลิกม.112 หลังอ่านแถลงการณ์จบ รุ้งใช้ใบมีดกรีดข้อมือเป็นข้อความ 112 และขีดเส้นทับ เป็นสัญลักษณ์การรณรงค์ยกเลิก 112

3 ก.พ. 2565 “ฟ้า” พรหมศร วีระธรรมจารี นักกิจกรรมจากกลุ่มราษฎรมูเตลู และ “ปูน” ธนพัฒน์ (สงวนนามสกุล) นักกิจกรรมกลุ่มทะลุฟ้า ได้เดินทางไป สน.ลุมพินี เพื่อรับทราบข้อหาฝ่าฝืน พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ ตามหมายเรียก ซึ่งมี พ.ต.ท.ภราดร สุวรรณรัตน์ เป็นผู้กล่าวหา จากการเข้าร่วมชุมนุมและขึ้นปราศรัยปราศรัยในการชุมนุม #ราษฎรประสงค์ยกเลิก112 ที่สี่แยกราชประสงค์ ในวันดังกล่าว

กงานสอบสวนได้แจ้งข้อกล่าวหาธนพัฒน์และพรหมศรว่า ร่วมกันจัดกิจกรรมและร่วมกันชุมนุมฝ่าฝืนข้อกำหนดและประกาศที่ออกตาม พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ และร่วมกันกีดขวางทางสาธารณะ จนอาจเป็นอุปสรรคต่อความปลอดภัยหรือความสะดวกในการจราจร ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 385 ทั้งสองให้การปฎิเสธ และจะให้การเพิ่มเติมเป็นหนังสือภายใน 15 วัน

นอกจากพรหมศรและธนพัฒน์ ยังมีนักกิจกรรมอีก 11 ราย ถูกออกหมายเรียกจากการเข้าชุมนุมและขึ้นปราศรัยในการชุมนุมดังกล่าว ซึ่งทั้งหมดทยอยเดินทางเข้ารับทราบข้อกล่าวหาตั้งแต่เดือน พ.ย. 2564

ต่อมา วันที่ 17 มี.ค. 2565 พรหมศรและธนพัฒน์เดินทางเข้ารับทราบข้อหา “หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ” ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 เพิ่มเติม ตามหมายเรียกของ สน.ลุมพินี พนักงานสอบสวนระบุว่า คำปราศรัยของพรหมศรและธนพัฒน์ในการชุมนุมครั้งดังกล่าว เป็นการดูหมิ่น หมิ่นประมาท และ อาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ เนื่องจากเป็นการใส่ร้ายสถาบันกษัตริย์ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 โดยบันทึกแจ้งข้อกล่าวหาได้บรรยายเนื้อหาคำปราศรัยบางตอนของทั้งสองคนไว้คนละ 2-3 หน้ากระดาษ

เบื้องต้นทั้งคู่ได้ให้การปฎิเสธและจะให้การเป็นหนังสือภายใน 30 วัน ก่อนพนักงานสอบสวนจะให้ปล่อยตัวทั้งสองคน โดยไม่มีการควบคุมตัวไว้

สำหรับ “ฟ้า” คดีนี้นับเป็นคดีมาตรา 112 คดีที่ 5 แล้วที่เขาถูกกล่าวหา ส่วน “ปูน” นับเป็นคดีมาตรา 112 คดีที่ 3 ซึ่งถูกกล่าวหา โดยมี 1 คดี ที่ถูกกล่าวหาขณะยังเป็นเยาวชนอายุไม่เกิน 18 ปี

ทั้งนี้ ผู้เข้าแจ้งความให้ดำเนินคดีฟ้าและปูนตามมาตรา 112 ในคดีนี้ คือ ระพีพงษ์ ชัยยารัตน์ เป็นสมาชิกของศูนย์รวมประชาชนปกป้องสถาบัน (ศปปส.) ก่อนหน้านี้เคยเป็นผู้กล่าวหาในคดีมาตรา 112 ของ “เพนกวิน” พริษฐ์ ชิวารักษ์ และเบนจา อะปัญ ในกรณีปราศรัยในการชุมนุม #กระชากหน้ากากไบโอไซน์ หน้าที่ทำการของบริษัท สยามไบโอไซเอนซ์ ของ สน.ปทุมวัน มาแล้ว

(อ้างอิง: บันทึกแจ้งข้อกล่าวหา สน.ลุมพินี ลงวันที่ 17 มี.ค. 2565 และ https://tlhr2014.com/archives/41622)

แหล่งที่มา : กรณีที่ศูนย์ทนายความฯ ติดตามสัมภาษณ์