สรุปความสำคัญ

“เพนกวิน” พริษฐ์ ชิวารักษ์ และ “รุ้ง” ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล 2 นักกิจกรรมกลุ่ม “ราษฎร” และนักศึกษากลุ่ม “แนวร่วมธรรมศาสตร์และการชุมนุม” ถูกดำเนินคดีในข้อกล่าวหา หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และข้อหาตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 จากกรณีโพสต์และแชร์ข้อความเกี่ยวกับ the land of compromise เมื่อวันที่ 8 พ.ย. 2563 ซึ่งเป็นวันที่ตำรวจฉีดน้ำใส่ผู้ชุมนุม "ราษฎรสาส์น" บริเวณหน้าศาลฎีกา โดยมี ชุติมา เลี่ยมทอง สมาชิกกลุ่ม “พลังประชาชนปกป้องสถาบันพระมหากษัตริย์ (พปปส.)” เป็นผู้แจ้งความ

กรณีดังกล่าวสะท้อนให้เห็นถึงปัญหาของประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ที่มีโทษจำคุกสูงสุดถึง 15 ปี แต่กลับเปิดโอกาสให้บุคคลใดก็ได้ร้องทุกข์กล่าวโทษแม้ไม่ได้เป็นผู้เสียหาย ทำให้ข้อกล่าวหาดังกล่าวถูกใช้เป็นเครื่องมือในการกลั่นแกล้งบุคคลอื่นที่มีความเห็นต่างทางการเมือง ส่งผลกระทบต่อสิทธิเสรีภาพในการแสดงความเห็นของประชาชน

ข้อมูลการละเมิด

  • ผู้ถูกละเมิด
    • ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล
    • พริษฐ์ ชิวารักษ์
  • ประเด็นการละเมิดสิทธิ
    • เสรีภาพการแสดงออก
    • สิทธิในกระบวนการยุติธรรม
  • รูปแบบการละเมิดสิทธิ
    • การเรียกรายงานตัว / ปรับทัศนคติ
  • ผู้ละเมิด
    • ตำรวจ

พฤติการณ์การละเมิด

22 ม.ค. 2564 “เพนกวิน” พริษฐ์ ชิวารักษ์ และ “รุ้ง” ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล 2 นักกิจกรรมกลุ่ม “ราษฎร” และนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กลุ่ม “แนวร่วมธรรมศาสตร์และการชุมนุม” เดินทางไปที่กองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี (บก.ปอท.) เพื่อรับทราบข้อกล่าวหาหมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ ตามมาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3)

พ.ต.ท.นิติธร เดชระพีร์ และ ว่าที่ ร.ต.อ.พิเชษฐศักดิ์ ปิยรัตนสถิตย์ รอง สว.(สอบสวน) ปรก.กก.3 บก.ปอท. แจ้งข้อกล่าวหาโดยระบุว่า เมื่อวันที่ 8 ธ.ค. 2563 ชุติมา เลี่ยมทอง ได้มาพบพนักงานสอบสวนเพื่อแจ้งความให้ดำเนินคดีกับผู้ใช้เฟซบุ๊กชื่อ “เพนกวิน – พริษฐ์ ชิวารักษ์ Parit Chiwarak” กรณีเมื่อวันที่ 8 พ.ย. 2563 เวลา 20.25 น. บัญชีเฟซบุ๊กดังกล่าวโพสต์ข้อความว่า “เพราะประเทศเราเป็น the land of compromise เราจึงประนีประนอมด้วยรถฉีดน้ำ และ….” เชื่อมโยงกษัตริย์กับการแสดงความรักด้วยการใช้กำลัง

ต่อมาผู้ใช้บัญชีเฟซบุ๊ก “Panusaya Sithijirawattanakul” แชร์โพสต์ข้อความดังกล่าว ซึ่งผู้กล่าวหาเห็นว่า ข้อความดังกล่าวเป็นการหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ และการกระทำดังกล่าว เป็นการนำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ ซึ่งข้อความที่มีลักษณะหมิ่นประมาท และดูหมิ่นรัชกาลที่ 10 โดยเจตนาทำให้ประชาชนที่อ่านเกิดความรู้สึกดูหมิ่น เกลียดชังพระมหากษัตริย์และสถาบันกษัตริย์

พนักงานสอบสวนระบุอีกว่า จากการสืบสวนสอบสวน น่าเชื่อว่าเฟซบุ๊ก “เพนกวิน – พริษฐ์ ชิวารักษ์ Parit Chiwarak” เป็นของพริษฐ์ และเฟซบุ๊ก “Panusaya sithijirawattankul” เป็นของปนัสยา

พนักงานสอบสวนจึงแจ้งข้อกล่าวหาพริษฐ์และปนัสยาว่า “หมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ฯ” ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 และ “นำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นความผิดเกี่ยวกับความมั่นคง” ตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3)

ทั้งสองคนให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา โดยไม่ลงชื่อในบันทึกแจ้งข้อกล่าวหา และจะยื่นคำให้การเป็นหนังสือภายในวันที่ 22 ก.พ. 2564 พริษฐ์ยังให้การด้วยว่า ประสงค์ให้พนักงานสอบสวนออกหมายเรียกเลขาธิการพระราชวังมาสอบถามว่า ได้มอบอำนาจให้บุคคลที่กล่าวโทษในคดีนี้มาแจ้งความต่อพนักงานสอบสวนหรือไม่ และโพสต์ที่ถูกกล่าวหาเป็นการหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์อย่างไร

หลังการแจ้งข้อกล่าวหา พนักงานสอบสวน บก.ปอท.ไม่ได้ควบคุมตัวทั้งสองคนไว้ เนื่องจากมาพบพนักงานสอบสวนตามหมายเรียก

ทั้งนี้ ตามวันเวลาที่มีการโพสต์ข้อความที่นำมากล่าวหาดังกล่าว เป็นเหตุการณ์การชุมนุม ซึ่งกลุ่ม “ราษฎร” รวมตัวที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตยเวลา 16.00 น. เพื่อร่วมกันเขียนจดหมายถึงกษัตริย์ จากนั้นแกนนำประกาศเคลื่อนขบวนไปยื่นจดหมายหรือ “ราษฎรสาส์น” ที่สำนักพระราชวัง ประมาณ 18.30 น. เจ้าหน้าที่ฉีดน้ำใส่กลุ่มผู้ชุมนุมขณะที่เคลื่อนขบวนมาถึงหน้าศาลฎีกา เพื่อสกัดไม่ให้เข้าเขต 150 เมตรจากพระบรมมหาราชวัง ทำให้เกิดเหตุชุลมุน และสร้างความไม่พอใจให้กับผู้ชุมนุม ซึ่งหลังจากนั้นจากการกดดันของผู้ชุมนุม ผบช.น.ได้ออกมาประกาศขอโทษ

สำหรับ ชุติมา เลี่ยมทอง ผู้ร้องทุกข์กล่าวโทษในคดี จากการสืบค้นรายงานข่าวในช่วงเดือนพฤศจิกายน 2563 ระบุว่าเป็นสมาชิกของกลุ่ม “พลังประชาชนปกป้องสถาบันพระมหากษัตริย์ (พปปส.)” ก่อนหน้านี้เคยแจ้งความดำเนินคดี 112 กับผู้ปราศรัย #ม็อบ2ธันวาไปห้าแยกลาดพร้าว มาแล้ว

(อ้างอิง: บันทึกแจ้งข้อกล่าวหา กก.3 บก.ปอท. ลงวันที่ 22 ม.ค. 2564 และ https://tlhr2014.com/archives/25472)

ภูมิหลัง

  • ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล
    กลุ่มแนวร่วมธรรมศาสตร์และการชุมนุม
  • พริษฐ์ ชิวารักษ์
    อดีตเลขาธิการกลุ่มการศึกษาเพื่อความเป็นไท

แหล่งที่มา : กรณีที่ศูนย์ทนายความฯ ติดตามสัมภาษณ์