คดี 112 "ตั้ม" นักวาดการ์ตูน ถูกกล่าวหาเป็นแอดมินเพจ “คนกลมคนเหลี่ยม” วาดการ์ตูนเสียดสี ร.9 - ร.10

เวลาประมาณ 06.00 น. เจ้าหน้าที่ตำรวจกองบังคับการปราบปรามการกระทำผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี (บก.ปอท.) ประมาณ 10 นาย เดินทางไปยังที่พักอาศัยของ “ตั้ม” จิรวัฒน์ (สงวนนามสกุล) นักวาดการ์ตูน วัย 45 ปี เพื่อตรวจค้นและยึดโทรศัพท์มือถือ 1 เครื่อง และแท็บเล็ต 1 เครื่อง พร้อมทั้งเอกสารสำเนาบัตรประชาชน สำเนาทะเบียนบ้าน สำเนาหน้าแรกสมุดบัญชีธนาคาร และกระดาษโน้ตสรุปเวลาอ่านหนังสือ

หลังจากตำรวจตรวจยึดสิ่งของแล้ว ตำรวจยังได้ควบคุมตัวตั้มไป บก.ปอท. โดยอ้างว่าเป็นการเชิญตัวไปเพื่อพูดคุยและเจรจา โดยไม่มีหมายจับแต่อย่างใด เมื่อไปถึง บก.ปอท. ตำรวจให้ตั้มถ่ายภาพคู่อุปกรณ์ไอแพดและมือถือที่ตำรวจยึดมาจากบ้าน พร้อมทั้งให้เจ้าตัวเซ็นเอกสารยืนยันสิ่งของเหล่านั้น ก่อนกลับออกจาก บก.ปอท. ตำรวจได้คืนซิมโทรศัพท์ให้

จากนั้น ตำรวจพาตั้มกลับถึงบ้าน เวลาประมาณ 16.30 น. และมีการยื่นหมายเรียกในคดีนี้ให้ที่หน้าบ้าน พร้อมกับถ่ายรูปขณะที่เซ็นรับอีกด้วย โดยวันนั้นตั้มถูกคุมตัวอยู่ที่ ปอท. ราว 5-6 ชั่วโมง

(อ้างอิง: https://tlhr2014.com/archives/46142)

เวลา 10.00 น. ที่ กองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี (บก.ปอท.) ตั้มพร้อมทนายความ เดินทางไปรับทราบข้อกล่าวหาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (1) (3) โดยถูกกล่าวหาว่าเป็นแอดมินเพจเฟซบุ๊ก “คนกลมคนเหลี่ยม” เพจการ์ตูนล้อเลียนและเสียดสีการเมือง และถูกกล่าวหาว่าวาดภาพเสียดสีสถาบันกษัตริย์และการเมือง จำนวน 4 โพสต์

คดีนี้ ระพีพงษ์ ชัยยารัตน์ สมาชิกศูนย์รวมประชาชนปกป้องสถาบัน (ศปปส.) เป็นผู้แจ้งความร้องทุกข์ไว้กับพนักงานสอบสวนที่ บก.ปอท. เมื่อวันที่ 18 มิ.ย. 2565 เพื่อดำเนินคดีกับเพจเฟซบุ๊กชื่อ “คนกลมเหลี่ยม” จากการโพสต์ข้อความและรูปภาพที่เข้าข่ายเป็นความผิดตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ รวม 4 โพสต์ ในจำนวนนี้เข้าข่ายเป็นความผิดฐานหมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ จำนวน 2 โพสต์

ร.ต.อ.หญิงณัฐชยา วงศ์รุจิไพโรจน์ พนักงานสอบสวน บก.ปอท. ได้แจ้งข้อกล่าวหาและพฤติการณ์ มีรายละเอียดโดยสรุปว่า หลังได้รับการร้องทุกข์จากระพีพงษ์ให้ดำเนินคดีกับเพจเฟซบุ๊ก เจ้าหน้าที่ได้ทำการสืบสวนจนเชื่อว่าเพจเฟซบุ๊กดังกล่าวมีตั้มเป็นผู้ดูแล (Admin) โดยพบว่าบัญชีดังกล่าวเปิดมาตั้งแต่วันที่ 22 ส.ค. 2562 และได้ทำการโพสต์ข้อความและภาพตามที่ถูกกล่าวหา จำนวน 4 โพสต์ ดังนี้

1. การ์ตูนล้อคล้ายว่าเป็น ‘ธุรกิจครอบครัว’ เหมือนตระกูลชินวัตร

เมื่อวันที่ 21 มี.ค. 2565 เวลาประมาณ 17.18 น. ได้โพสต์ข้อความว่า “ตัวการ์ตูนและเหตุการณ์ในเพจเป็นเพียงการสมมุติขึ้นเพื่อความบันเทิงเท่านั้น (ฝากสมัครเป็นผู้สนับสนุนเพจด้วยนะครับ)” พร้อมลงรูปวาดการ์ตูนที่แบ่งเป็น 2 ช่อง ลักษณะแนวตั้ง จำนวน 1 ภาพ

ในช่องแรกเป็นตัวการ์ตูน 5 ตัว ตัวแรก (จากซ้ายมือ) มีใบหน้าคล้ายทักษิณ ชินวัตร, “อุ๊งอิ๊ง” แพรทองธาร ชินวัตร และยิ่งลักษณ์ ชินวัตร และมีการ์ตูนผู้หญิง 2 คนสวมใส่เสื้อเหลือง มีกล่องข้อความลักษณะเป็นคำพูดมีข้อความว่า “555 ส่งต่อกันเป็นทอดๆ ธุรกิจครอบครัว”

ช่องที่ 2 เป็นภาพตัวการ์ตูนคล้ายพระมหากษัตริย์ในราชวงศ์จักรี ตั้งแต่รัชกาลที่ 1-10 และตัวการ์ตูนเพศหญิง 2 คนทำท่าทางหมอบกราบอยู่ด้านข้าง

ผู้กล่าวหาเห็นว่า โพสต์ดังกล่าวเป็นการพูดและแสดงท่าทางเยาะเย้ยว่าพระมหากษัตริย์ในราชวงศ์จักรี ตั้งแต่รัชกาลที่ 1-10 เป็นธุรกิจครอบครัวส่งต่อกันเป็นทอดๆ เป็นการเปรียบเทียบและสื่อถึงการเมืองว่าคล้ายครอบครัวชินวัตร

ผู้กล่าวหาระบุว่า ทั้งที่ความจริงแล้วเป็นการสืบราชสันตติวงศ์ (สืบราชสมบัติ) ที่ถูกต้องตามกฎมณเฑียรบาล ทำให้เข้าใจได้ว่าการสืบราชสมบัติเป็นธุรกิจครอบครัวที่สืบทอดกันมาเป็นรุ่นสู่รุ่นเพื่อหาประโยชน์ของประเทศชาติให้แก่พวกพ้องของตนเอง เป็นการใส่ร้ายพระมหากษัตริย์และสถาบันพระมหากษัตริย์ว่าการสืบราชสมบัติเป็นธุรกิจครอบครัว ซึ่งเป็นเรื่องของการรักษาผลประโยชน์ของคนในครอบครัว โดยมุ่งหวังกำไรจากประเทศชาติและประชาชน เป็นการดูหมิ่นพระเกียรติและหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ ทั้งนี้โดยประการที่น่าจะทำให้พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10 เสื่อมเสียพระเกียรติและถูกดูหมิ่น เจตนาทำให้ประชาชนเสื่อมศรัทธา ไม่เคารพสักการะ

2. การ์ตูนล้อคล้าย ร.9 ถก ร.8

เมื่อวันที่ 27 พ.ค. 2565 เวลา 09.48 น. โพสต์ข้อความว่า “ไม่มีใครร้ายเท่าน้องเล็ก ตัวการ์ตูนเหตุการณ์ในเพจเป็นเพียงการสมมุติขึ้นเพื่อแสดงความบันเทิงเท่านั้น (ฝากสมัครเป็นผู้สนับสนุนด้วยนะครับ)” พร้อมลงรูปภาพวาดการ์ตูนที่แบ่งเป็น 3 ช่อง จำนวน 1 ภาพ

ในช่องแรก เป็นตัวการ์ตูนมีใบหน้าคล้ายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ช่องที่ 2 เป็นตัวการ์ตูนมีใบหน้าคล้ายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล รัชกาลที่ 8

และช่องที่ 3 เป็นตัวการ์ตูนที่มีใบหน้าคล้ายรัชกาลที่ 9 สวมเสื้อขาว ท่าทางยิงอาวุธปืน

ผู้กล่าวหาเห็นว่า เป็นการใส่ร้ายดูหมิ่นพระเกียรติของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 รวมทั้งเป็นการบิดเบือนความจริง

3. การ์ตูนล้อคล้ายสื่อ ร.9 ในกรณีสวรรคต ร.8

เมื่อวันที่ 9 มิ.ย. 2565 เวลา 14.37 น. โพสต์ข้อความว่า “เล็กยิ่งพี่ทำมายยยยย ตัวการ์ตูนและเหตุการณ์ในเพจเป็นเพียงการสมมุติขึ้นเพื่อแสดงความบันเทิงเท่านั้น (ฝากสมัครเป็นผู้สนับสนุนด้วยนะครับ)” พร้อมลงรูปวาดการ์ตูนที่แบ่งเป็น 5 ช่อง จำนวน 1 ภาพ

ผู้กล่าวหาเห็นว่า ผู้โพสต์ต้องการสื่อถึงการ์ตูนที่มีใบหน้าคล้ายรัชกาลที่ 8 สนทนากับการ์ตูนที่มีใบหน้าคล้ายรัชกาลที่ 9 ซึ่งเป็นการสร้างข้อมูลที่บิดเบือน ไม่ถูกต้อง เพื่อให้บุคคลที่พบเห็นเข้าใจว่าเหตุการณ์สวรรคตของรัชกาลที่ 8 เกิดจากรัชกาลที่ 9

รวมทั้งในภาพช่องสุดท้ายมีการ์ตูนที่มีใบหน้าคล้าย สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล ซึ่งเป็นบุคคลที่มักจะพูดถึงหรือกล่าวอ้างเรื่องราวเกี่ยวกับการสวรรคตของรัชกาลที่ 8 ซึ่งการโพสต์ดังกล่าวเป็นการใส่ร้ายดูหมิ่นพระเกียรติของรัชกาลที่ 9 รวมทั้งเป็นการบิดเบือนความจริง

4. การ์ตูนล้อคล้ายเสียดสี ร.10

เมื่อวันที่ 31 พ.ค. 2565 เวลา 07.08 น. โพสต์ข้อความว่า “เฝ้าไปนร้าาา ตัวการ์ตูนและเหตุการณ์ในเพจเป็นเพียงการสมมุติขึ้นเพื่อความบันเทิงเท่านั้น (ฝากสมัครเป็นผู้สนับสนุนเพจด้วยนะครับ)” พร้อมลงรูปวาดการ์ตูนที่แบ่งเป็น 4 ช่อง จำนวน 1 ภาพ

ผู้กล่าวหาเห็นว่าผู้โพสต์ต้องการสื่อให้บุคคลที่พบเห็นเข้าใจว่า พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงไม่มีความห่วงใยประชาชน ไม่มีความสนใจในกิจการบ้านเมืองใดๆ แต่กลับเที่ยวเล่น ณ ต่างประเทศเป็นการเสียดสี ต้องการด้อยค่าพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทำให้พระองค์เสื่อมเสียพระเกียรติสักการะ

พนักงานสอบสวนจึงแจ้งข้อกล่าวหาต่างกันไปในแต่ละโพสต์

โพสต์ที่ 1 และ 4 ถูกแจ้งข้อหา “หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ” และ “นำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์ใด ๆ อันเป็นความผิดเกี่ยวกับความมั่นคง” ตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3)

ส่วนโพสต์ที่ 2 และ 3 ถูกแจ้งข้อหา พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ มาตรา 14 (1) “โดยทุจริต หรือโดยหลอกลวง นำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์ที่บิดเบือนหรือปลอม ไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วน หรือข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นเท็จ โดยประการที่น่าจะเกิดความเสียหาย แก่ประชาชน อันมิใช่การกระทำความผิดฐานหมิ่นประมาทตามประมวลกฎหมายอาญา”

หลังรับทราบข้อกล่าวหา ตั้มให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหาและจะให้การเป็นหนังสือภายใน 30 วัน อีกทั้งไม่ประสงค์ลงลายมือชื่อในบันทึกแจ้งข้อกล่าวหาอีกด้วย

คดีนี้ถือเป็นคดีจากการแสดงออกและแสดงความเห็นทางการเมืองคดีที่ 2 ของตั้ม โดยเมื่อปี 2559 เขาเคยถูกดำเนินคดีจากกรณีร่วมในเหตุการณ์ฉีกบัตรออกเสียงประชามติ ที่หน่วยออกเสียงประชามติเขตบางนา เมื่อวันที่ 7 ส.ค. 2559 ซึ่งต่อมาศาลพิพากษาจำคุกเขาและจำเลยอีก 2 รายในคดีนี้ คนละ 6 เดือน พร้อมทั้งปรับคนละ 6,000 บาท แต่ลดโทษเหลือจำคุกคนละ 4 เดือนปรับ 4,000 บาท เนื่องจากให้การเป็นประโยชน์ โดยให้รอลงอาญาโทษจำคุกไว้เป็นเวลา 1 ปี

(อ้างอิง: บันทึกแจ้งข้อกล่าวหา กก.3 บก.ปอท. ลงวันที่ 18 ก.ค. 2565 และ https://tlhr2014.com/archives/46142)

ตั้มพร้อมทนายความเดินทางไปพบพนักงานสอบสวนอีกครั้ง เพื่อเข้ารับทราบข้อกล่าวหาเพิ่มเติมตามที่พนักงานสอบสวนแจ้งและนัดหมาย

พนักงานสอบสวนได้แจ้งข้อกล่าวหาตั้มเพิ่มเติมตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14(1) ในส่วนของโพสต์ที่ 1 และ 4 โดยได้แจ้งข้อกล่าวหาอีกครั้ง ดังนี้

โพสต์ที่ 1 และ 4 เป็นความผิดฐาน “หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ, โดยทุจริต หรือโดยหลอกลวง นำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์ที่บิดเบือนหรือปลอม ไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วน หรือข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นเท็จ โดยประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ประชาชน และนำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์ใด ๆ อันเป็นความผิดเกี่ยวกับความมั่นคง”

ส่วนโพสต์ที่ 2 และ 3 เป็นความผิดฐาน “โดยทุจริต หรือโดยหลอกลวง นำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์ที่บิดเบือนหรือปลอม ไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วน หรือข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นเท็จ โดยประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ประชาชน”

โดยตั้มยืนยันให้การปฏิเสธเช่นเดิม และจะยื่นคำให้การเป็นเอกสารเพิ่มเติมในวันที่ 18 ส.ค. 2565

(อ้างอิง: บันทึกแจ้งข้อกล่าวหา (เพิ่มเติม) กก.3 บก.ปอท. ลงวันที่ 2 ส.ค. 2565)

ตั้มเดินทางไปพบพนักงานสอบสวนที่ บก.ปอท. ตามหมายเรียกผู้ต้องหา ก่อนพนักงานสอบสวนส่งตัวตั้มพร้อมสำนวนการสอบสวนให้พนักงานอัยการ สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดีอาญา 6 หลังอัยการรับสำนวนคดีแล้ว ได้นัดตั้มมาฟังคำสั่งในวันที่ 21 มี.ค. 2566

เวลา 10.00 น. ที่ บก.ปอท. ตั้มพร้อมทนายความเดินทางเข้ารับทราบข้อกล่าวหาเพิ่มเติมตามหมายเรียก

พ.ต.ต.หญิงณัฐชยา วงศ์รุจิไพโรจน์ รองสารวัตรสอบสวน กองกำกับการ 3 บก.ปอท. แจ้งพฤติการณ์คดีซึ่งกล่าวหาว่า ตั้ม เป็นผู้ใช้งานบัญชีเฟซบุ๊กชื่อ “คนกลมคนเหลี่ยม” และโพสต์ข้อความพร้อมภาพการ์ตูนทำนองพาดพิงถึงกษัตริย์ จำนวนทั้งหมด 4 โพสต์ เมื่อวันที่ 21 มี.ค., 27 พ.ค., 9 มิ.ย. และ 31 พ.ค. 2565

พนักงานสอบสวนได้แจ้งข้อกล่าวหาในแต่ละโพสต์ใหม่ว่า ทั้ง 4 โพสต์ เป็นการ "หมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาดมาดร้ายพระมหากษัตริย์, โดยทุจริต หรือโดยหลอกลวง นำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์ที่บิดเบือนหรือเป็นเท็จ และนำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นความผิดเกี่ยวกับความมั่นคง" ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112, พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (1)(3)

ตั้มได้ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา และจะให้การเพิ่มเติมเป็นหนังสือภายใน 30 วัน หลังเสร็จสิ้นกระบวนการรับทราบข้อหา พนักงานสอบสวนปล่อยตัวตั้มไป โดยไม่มีการควบคุมตัวไว้ เนื่องจากมาพบพนักงานสอบสวนตามหมายเรียก ไม่มีเหตุให้ควบคุมตัวไว้

(อ้างอิง: บันทึกแจ้งข้อกล่าวหา (เพิ่มเติม) กก.3 บก.ปอท. ลงวันที่ 8 ม.ค. 2567 และ https://tlhr2014.com/archives/62930)

เวลา 10.00 น. ที่ศาลอาญา พนักงานอัยการได้ยื่นฟ้องตั้ม ในฐานความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (1)(3)

พนักงานอัยการ สำนักอัยการพิเศษฝ่ายคดีอาญา 6 บรรยายฟ้องโดยสรุประบุว่า จำเลยเป็นผู้ใช้งานเพจเฟซบุ๊กชื่อ “คนกลมคนเหลี่ยม” ได้โพสต์ข้อความและภาพตามลำดับเวลาในแต่ละโพสต์จนถึงวันที่ 17 มิ.ย. 2565 ที่มีผู้แจ้งข้อกล่าวหาไว้ โดยข้อความและภาพการ์ตูนที่ปรากฏนั้นทำนองพาดพิงถึงกษัตริย์ รวม 4 โพสต์

อัยการระบุว่า โพสต์ทั้งสี่ข้อมูลเท็จและเป็นการกล่าวหา ใส่ความ โดย 2 โพสต์ มีเจตนาทำให้รัชกาลที่ 10 เสื่อมเสียพระเกียรติ และอีก 2 โพสต์ มีเจตนาทำให้รัชกาลที่ 9 เสื่อมเสียพระเกียรติ

ท้ายคำฟ้องอัยการไม่ได้คัดค้านการปล่อยตัวชั่วคราวระหว่างพิจารณาคดี โดยขอให้อยู่ในดุลยพินิจของศาล

หลังรับทราบฟ้องของพนักงานอัยการแล้ว ตั้มได้ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา โดยมีทนายความและนายประกันจากกองทุนราษฎรประสงค์ยื่นขอประกันตัวระหว่างการพิจารณาคดี เสนอวงเงินประกันจำนวน 90,000 บาท

ต่อมา เวลา 17.45 น. ศาลมีคำสั่งให้ปล่อยชั่วคราว แต่ให้เพิ่มหลักทรัพย์ประกัน รวมเป็นจำนวน 200,000 บาท ไม่ได้กำหนดเงื่อนไขการประกันใด ๆ และนัดพร้อมตรวจพยานหลักฐานในวันที่ 1 ก.ค. 2567 เวลา 09.00 น.

(อ้างอิง: คำฟ้อง ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ.306/2567 ลงวันที่ 31 ม.ค. 2567 และ https://tlhr2014.com/archives/64390)