คดี 112 “อาเล็ก-โชคดี” เหตุร้องเพลง “โชคดีที่มีคนไทย” หน้า ม.ราชมงคลพระนคร ม็อบไล่ประยุทธ์

ที่ สน.นางเลิ้ง ประชาชนและนักกิจกรรม รวม 4 คน ได้แก่ วีรวิชญ์ รุ่งเรืองศิริผล, “อาเล็ก” โชคดี ร่มพฤกษ์, “นุ้ย” วรัณยา แซ่ง้อ และ “มานี” เงินตา คำแสน เดินทางเข้ารับทราบข้อกล่าวหาตามหมายเรียกของตำรวจ ในข้อหาฝ่าฝืนข้อกำหนดตาม พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ ในกรณีการจัดกิจกรรมเดินขับไล่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ในโอกาส #8ปีประยุทธ์ จากอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ มายังทำเนียบรัฐบาล เมื่อวันที่ 23-24 ส.ค. 2565 หลัง พ.ต.ท.สำเนียง โสธร พนักงานสอบสวน สน.นางเลิ้ง ได้ออกหมายเรียกผู้ต้องหาทั้งหมด 4 ราย โดยหมายระบุว่ามี พ.ต.ท.บุญโปรด แสงทับทิม เป็นผู้กล่าวหา

พนักงานสอบสวนแจ้งข้อกล่าวหา 3 ข้อหา ได้แก่ ร่วมกันฝ่าฝืนข้อกำหนดออกตามความในมาตรา 9 แห่ง พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ พ.ศ. 2548 (ฉบับที่ 15), ไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของเจ้าพนักงานโดยไม่มีเหตุหรือข้อแก้ตัวอันสมควร และโฆษณาโดยใช้เครื่องขยายเสียงด้วยกำลังไฟฟ้า โดยไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าพนักงาน เฉพาะวรัณยา ยังถูกแจ้งข้อกล่าวหา ดูหมิ่นเจ้าพนักงานซึ่งกระทำการตามหน้าที่ เพิ่มเติมอีก 1 ข้อหาด้วย

พฤติการณ์ข้อกล่าวหาโดยสรุประบุว่าเมื่อวันที่ 23 ส.ค. 2565 เวลาประมาณ 17.00 น. กลุ่มราษฎรไล่ตู่, กลุ่มทะลุคุก 100% และกลุ่ม People ศิลปินเพลงเพื่อราษฎร ได้นัดหมายให้ประชาชนทั่วไปมาร่วมกิจกรรมเดินไล่เหี้ย ที่อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ จากนั้นแกนนำพร้อมมวลชนประมาณ 25 คน ได้เคลื่อนขบวนโดยการเดินเท้าเพื่อไปจัดกิจกรรมขับไล่นายกรัฐมนตรี บริเวณหน้าทำเนียบรัฐบาล

เมื่อเดินเท้าไปถึงบริเวณแยกนางเลิ้ง ซึ่งมีแผงเหล็กของเจ้าหน้าที่ตำรวจตั้งเป็นแนวกั้นปิดการจราจรไว้เพื่อไม่ให้กลุ่มผู้ชุมนุมเข้าไปชุมนุม พ.ต.อ.สมยศ อุดมรักษาทรัพย์ ผกก.สน.นางเลิ้ง ได้ประกาศให้ยุติการชุมนุม โดยระบุว่า เป็นการชุมนุมที่ผิดกฎหมาย เนื่องจากไม่ได้แจ้งการชุมนุมตาม พ.ร.บ.ชุมนุมสาธารณะฯ แต่กลุ่มผู้ชุมนุมไม่ยุติ โดยได้ยกแผงเหล็กแนวแรกออก และเดินเท้ามาปักหลักชุมนุมที่หน้าแผงเหล็กแนวกั้นที่สอง บริเวณหน้ามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร โดยมีกลุ่มผู้ชุมนุมผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันปราศรัยโดยใช้เครื่องขยายเสียง โจมตีการทำงานของรัฐบาลและต้องการให้นายกฯ ลาออกจากตำแหน่ง และปักหลักค้างแรมเพื่อรอคำสั่งศาลรัฐธรรมนูญ

จนวันที่ 24 ส.ค. 2565 กลุ่มผู้ชุมนุมยังปักหลักต่อไป และไม่ย้ายที่ชุมนุม หลังศาลรัฐธรรมนูญมีคำวินิจฉัยและ พ.ต.อ.สมยศ ได้เข้าไปเจรจาพูดคุย ตำรวจยังระบุว่า ขณะการชุมนุมในเวลาประมาณ 15.45 น. วรัณยายังได้กล่าวปราศรัยมีเนื้อหาโจมตี พ.ต.อ.สมยศ มีลักษณะเป็นการดูหมิ่นเจ้าพนักงานซึ่งปฏิบัติตามหน้าที่ จนมีการเลิกการชุมนุมในช่วงเวลาประมาณ 20.15 น.

ทั้งสี่ได้ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา และจะให้การเป็นหนังสือเพิ่มเติมภายใน 20 วัน พนักงานสอบสวนได้พิมพ์ลายนิ้วมือผู้ต้องหา และลงบันทึกประจำวันไว้ ก่อนปล่อยตัวไป โดยนัดให้มารายงานตัวอีกครั้งในวันที่ 6 ต.ค. 2565 เวลา 10.00 น.

ทั้งนี้ น่าสังเกตว่าข้อหาไม่แจ้งการชุมนุมสาธารณะ ตาม พ.ร.บ.ชุมนุมฯ นั้นมีโทษปรับไม่เกิน 10,000 บาท แต่ประกาศหัวหน้าผู้รับผิดชอบในการแก้ไขสถานการณ์ฉุกเฉินในส่วนที่เกี่ยวกับความมั่นคง (ฉบับที่ 15) ที่อนุญาตให้ชุมนุมในพื้นที่เฝ้าระวัง แต่ระบุว่าให้นำหลักเกณฑ์การจัดและการแจ้งการชุมนุม ตามที่กำหนดในกฎหมายว่าด้วยการชุมนุมสาธารณะมาใช้โดยอนุโลม และกำหนดโทษจำคุกไว้ไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 4 หมื่นบาท

ทำให้การไม่แจ้งการชุมนุมสาธารณะ ที่ถูกกล่าวหาว่าเป็นการฝ่าฝืนประกาศฉบับนี้ ถูกเพิ่มโทษขึ้นไปจาก พ.ร.บ.ชุมนุมฯ โดยปกติ กลายเป็นการใช้กฎหมายลำดับรองเพิ่มโทษให้ข้อหาตามกฎหมายในระดับพระราชบัญญัติ

ทั้งตาม พ.ร.บ.ชุมนุมฯ ในมาตรา 3 (6) ยังบัญญัติมิให้ใช้ พ.ร.บ.ชุมนุมฯ บังคับแก่การชุมนุมสาธารณะในระหว่างเวลาที่มีประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน ทำให้ประกาศหัวหน้าผู้รับชอบฯ ฉบับนี้ ขัดต่อกฎหมายในระดับพระราชบัญญัติ จึงไม่ควรมีผลบังคับใช้ได้

กรณีการออกประกาศของผู้บัญชาการทหารสูงสุดฉบับนี้ ตัวแทนนักศึกษาจากหลายมหาวิทยาลัยได้ร่วมกันยื่นฟ้องต่อศาลแพ่งขอให้เพิกถอนประกาศฉบับนี้ ซึ่งศาลได้รับฟ้องไว้ แต่ไม่มีคำสั่งคุ้มครองชั่วคราวหลังการไต่สวนเมื่อวันที่ 22 ส.ค. 2565

(อ้างอิง: บันทึกแจ้งข้อกล่าวหา สน.นางเลิ้ง ลงวันที่ 12 ก.ย. 2565 และ https://tlhr2014.com/archives/48241)

“อาเล็ก” โชคดี ร่มพฤกษ์ กลุ่มศิลปินเพลงเพื่อราษฎร พร้อมกับนักกิจกรรมและประชาชนกลุ่มอิสระ ได้จัดขบวนแห่ขันหมาก เดินเท้าจากบริเวณอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย เพื่อส่งตัวอาเล็กในฐานะ “เจ้าบ่าว” ไปรับทราบข้อกล่าวหา “หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ” ที่ สน.นางเลิ้ง อาเล็กได้รับหมายเรียกในข้อหาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112

ก่อนหน้านี้ แม้อาเล็กจะถูกดำเนินคดีจากการชุมนุมทางการเมืองในช่วงปี 2563-65 จำนวนถึง 22 คดี แต่ก็ยังไม่เคยถูกกล่าวหาในข้อหานี้มาก่อน โดยมากเป็นคดีฝ่าฝืน พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ คดีนี้จึงนับเป็นคดีข้อหามาตรา 112 คดีแรกของเขา

สำหรับกิจกรรมแห่ขันหมาก โชคดีได้แต่งกายเป็น “เจ้าบ่าว” ที่นำขบวนไปยัง “สน.นางสาวนางเลิ้ง” โดยมีประชาชนแห่กลองยาว ถือต้นกล้วย และป้ายข้อความเรียกร้องให้ปล่อยตัวผู้ต้องขังทางการเมือง ยกเลิกมาตรา 112 และ ปฏิรูปสถาบันกษัตริย์ อีกทั้งยังมีกิจกรรม #มูเตลู จากกลุ่มมวลชนด้วย

หลังเดินทางถึง สน.นางเลิ้ง และมีทนายความติดตามไป เวลาประมาณ 13.20 น. พ.ต.ท.สำเนียง โสธร รองผู้กำกับการ (สอบสวน) สน.นางเลิ้ง ได้แจ้งข้อกล่าวหา โดยพบว่าเป็นคดีที่อาเล็กเคยเข้ารับทราบข้อกล่าวหาเมื่อวันที่ 12 ก.ย. 2565 พร้อมกับนักกิจกรรมอีก 3 คน จากการร่วมกิจกรรมเดินขับไล่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ในโอกาส #8ปีประยุทธ์ จากอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ มายังทำเนียบรัฐบาล เมื่อวันที่ 23-24 ส.ค. 2565

ในวันนี้ พนักงานสอบสวนได้แจ้งข้อกล่าวหาเพิ่มเติมอีก 2 ข้อหา ได้แก่ ข้อหาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3) โดยแจ้งพฤติการณ์เพิ่มเติมโดยสรุปว่า เมื่อวันที่ 6 ก.ย. 2565 กองกำกับการสืบสวนสอบสวนตำรวจนครบาล 1 กองบัญชาการตำรวจนครบาล ได้ทำรายงานการสืบสวนเสนอผู้บังคับบัญชา ส่งมายัง สน.นางเลิ้ง พบว่า เมื่อวันที่ 23 ส.ค. 2565 เวลาประมาณ 19.30 น. มีกลุ่มผู้ชุมนุมร้องเพลงพร้อมเล่นกีตาร์ประกอบ นำโดยโชคดี ร่มพฤกษ์ อยู่บริเวณถนนพิษณุโลก หน้ามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร โดยมีการเผยแพร่คลิปในช่องยูทูบของโชคดีด้วย

ข้อกล่าวหาระบุว่าเพลงที่โชคดีร้อง ได้แก่ เพลง “โชคดีที่มีคนไทย” ซึ่งเนื้อหาเพลงดังกล่าวทำให้ประชาชนรู้สึกดูหมิ่นเกลียดชังพระมหากษัตริย์ เข้าข่ายเป็นการหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ ประกอบกับเป็นการนำเข้าข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นความผิดเกี่ยวกับความมั่นคงแห่งราชอาณาจักร ต่อมาในวันที่ 7 ต.ค. 2565 พ.ต.ท.บุญโปรด แสงทับทิม ผู้กล่าวหา จึงมากล่าวหาเพิ่มเติมต่อพนักงานสอบสวน ให้ดำเนินคดีกับโชคดี

โชคดีได้ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา พนักงานสอบสวนได้ให้พิมพ์ลายนิ้วมือและลงบันทึกประจำวันไว้ ก่อนนำตัวโชคดีไปที่ศาลอาญาเพื่อขออำนาจฝากขังทันที

หลังศาลอนุญาตให้ฝากขัง ทนายความได้ยื่นขอประกันตัวระหว่างสอบสวน จนเวลาประมาณ 17.15 น. ศาลอาญาอนุญาตให้ประกันตัวโชคดี โดยให้วางหลักทรัพย์ประกันตัวเป็นเงิน 90,000 บาท ซึ่งได้รับความช่วยเหลือจากกองทุนราษฎรประสงค์

คดีนี้นับเป็นคดีมาตรา 112 คดีที่ 3 ที่มีเหตุมาจากการร้องเพลง “โชคดีที่มีคนไทย” ก่อนหน้านั้นมี “นุ้ย” วรัณยา แซ่ง้อ และ “เสี่ยวเป้า” วรินทร์ทิพย์ วัชรวงษ์ทวี ที่เคยถูกกล่าวหาจากการร้องเพลงดังกล่าวไว้ที่ สน.พญาไท และ สน.ประชาชื่น ตามลำดับ โดยมีประชาชน “กลุ่มปกป้องสถาบันฯ” เป็นผู้ไปกล่าวหา แต่คดีของโชคดีมีตำรวจเป็นผู้กล่าวหา

ในส่วนเพลง “โชคดีที่มีคนไทย” เป็นเพลงของวงไฟเย็น ก่อนหน้านี้มีรายงานว่าเพลงดังกล่าว ที่เผยแพร่ในช่องยูทูบของวง มี URL บางส่วนที่ถูกปิดกั้นการเข้าถึงในประเทศไทยไปแล้วอีกด้วย

(อ้างอิง: บันทึกแจ้งข้อกล่าวหาเพิ่มเติม สน.นางเลิ้ง ลงวันที่ 11 ม.ค. 2566 และ https://tlhr2014.com/archives/52152)

พนักงานอัยการ สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดีอาญา 5 มีคำสั่งฟ้องคดี และยื่นฟ้องโชคดีต่อศาลอาญา ในข้อหา หมิ่นประมาทกษัตริย์ฯ ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 และนำเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์อันเป็นความผิดเกี่ยวกับความมั่นคง ตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3) ระบุในคำฟ้องว่า เพลง "โชคดีที่มีคนไทย" ที่โชคดีร้องและถ่ายทอดสดผ่านยูทูบขณะร่วมชุมนุมบริเวณหน้ามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร เมื่อวันที่ 23 ส.ค. 2565 มีเนื้อหาใส่ร้ายป้ายสี หมิ่นประมาท แสดงความอาฆาตมาดร้ายรัชกาลที่ 9 และรัชกาลที่ 10

ท้ายคำฟ้องอัยการไม่ได้คัดค้านการปล่อยชั่วคราวระหว่างพิจารณาคดี แต่ขอให้ศาลนับโทษจำคุกของโชคดีในคดีนี้ต่อจากโทษจำคุกในคดีของศาลแขวงพระนครเหนือและศาลแขวงดุสิตอีก 2 คดี ซึ่งคดีดังกล่าวยังอยู่ในระหว่างพิจารณาของศาลเช่นกัน

(อ้างอิง: คำฟ้อง ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ.936/2566 ลงวันที่ 4 เม.ย. 2566 และ https://tlhr2014.com/archives/55075)

โชคดีเดินทางไปรายงานตัวต่อศาลตามที่เจ้าหน้าที่นัดหมายหลังได้รับการประกันตัวในชั้นฝากขัง โดยพบว่าอัยการได้ยื่นฟ้องคดีแล้ว

ต่อมาทนายความได้ยื่นประกันตัวโชคดี และศาลได้มีคำสั่งอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวระหว่างพิจารณาคดี โดยใช้หลักทรัพย์เดิมในชั้นสอบสวน คือ เงินสดจำนวน 90,000 บาท ซึ่งได้รับความช่วยเหลือจากกองทุนราษฎรประสงค์ โดยศาลไม่ได้กำหนดเงื่อนไขอื่นเพิ่มเติม และกำหนดนัดตรวจพยานหลักฐาน ในวันที่ 12 มิ.ย. 2566 เวลา 09.00 น.

(อ้างอิง: https://tlhr2014.com/archives/55075)

โชคดีเดินทางไปศาลตามนัด โจทก์ติดใจนำพยานบุคคลเข้าสืบ 7 ปาก ฝ่ายจำเลยประสงค์สืบพยาน 4 ปาก ศาลนัดสืบพยานโจทก์วันที่ 26-27 มี.ค. 2567 และสืบพยานจำเลยในวันที่ 28 มี.ค. 2567

ก่อนเริ่มสืบพยาน โชคดีแถลงขอถอนคำให้การเดิมที่ให้การปฏิเสธ และให้การใหม่เป็นรับสารภาพ โจทก์และจำเลยไม่ติดใจสืบพยาน คดีเสร็จการพิจารณา

ศาลมีคำสั่งให้พนักงานคุมประพฤติสืบเสาะและพินิจจำเลยเสนอต่อศาลภายใน 30 วัน ด้านจำเลยและทนายจำเลยแถลงขอยื่นคำแถลงการณ์ประกอบคำรับสารภาพเป็นหนังสือภายใน 30 วัน ศาลนัดฟังคำพิพากษาวันที่ 13 พ.ค. 2567 เวลา 13.30 น.

(อ้างอิง: รายงานกระบวนพิจารณา ศาลอาญา คดีหมายเลขดำที่ อ.936/2566 ลงวันที่ 26 มี.ค. 2567)

เวลา 13.30 น. ที่ห้องพิจารณาคดีที่ 814 ศาลอาญา โชคดีพร้อมด้วยทนายความเดินทางมาฟังคำพิพากษา โดยมีประชาชนมาให้กำลังใจ และสื่อพลเมืองมารอติดตามการฟังคำพิพากษา

หลังจากนั้นเมื่อเวลา 14.00 น. ศาลเริ่มอ่านคำพิพากษา โดยสามารถสรุปใจความสำคัญได้ว่า

พิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามมาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ มาตรา 14 (3) การกระทำของจำเลยเป็นความผิดหลายกรรม ให้ลงโทษทุกกรรมเป็นกระทงความผิดไป ความผิดตามมาตรา 112 ลงโทษจำคุก 3 ปี และตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ ลงโทษจำคุก 1 ปี จำเลยให้การรับสารภาพ มีเหตุบรรเทาโทษ ลดโทษให้กระทงละกึ่งหนึ่ง ความผิดตามมาตรา 112 คงจำคุก 1 ปี 6 เดือน และตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ คงจำคุก 6 เดือน

พิเคราะห์จากรายงานการสืบเสาะและพินิจ พบว่าก่อนหน้านี้จำเลยถูกจับกุม 22 ครั้ง แต่เพื่อให้มีรายได้ในการดำรงชีพเท่านั้น จำเลยไม่ได้เป็นผู้นำหลักในแนวความคิดต่อต้านสถาบันกษัตริย์

นอกจากนี้ แพทย์ได้ให้ความเห็นว่าการมองเห็นของจำเลยอยู่ในระดับตาบอดถาวรทั้งสองข้าง อีกทั้งปัจจุบันจำเลยได้สำนึกแล้วว่าเป็นการกระทำที่มิบังควร และสำนึกความผิดของตน จะขอกลับตัวเป็นพลเมืองดี ยึดมั่นและเทินทูนประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข อีกทั้งให้คำมั่นสัญญาและสาบานตนว่าจะไม่เกี่ยวข้องกับการกระทำเช่นเดียวกับคดีนี้ จึงเชื่อได้ว่าจำเลยหลงผิดในชั่วขณะ และเข้าใจถ่องแท้ภายหลัง ไม่ได้หวนไปทำความผิดซ้ำอีก

นอกจากนี้จำเลยทำความดีต่อสังคมมาก่อน ประกอบกับนิสัยและความประพฤติอื่นไม่พบข้อเสื่อมเสียที่ร้ายแรงประการอื่นใด เห็นว่าควรให้โอกาสจำเลยโดยนำวิธีการคุมประพฤติจะเป็นคุณต่อสังคมโดยรวมและจำเลยมากกว่าการจำคุก โทษจำคุกจึงให้รอการลงโทษไว้มีกำหนด 2 ปี และให้คุมความประพฤติไว้ 1 ปี โดยให้ไปรายงานตัวต่อพนักงานคุมประพฤติทุก 3 เดือน และให้ทำกิจกรรมบริการสาธารณะไม่น้อยกว่า 24 ชั่วโมง

ส่วนที่โจทก์มีคำร้องขอให้มีการนับโทษจำคุกต่อจากโทษจำคุกในคดีอื่นของจำเลย เนื่องจากคดีนี้ศาลมิได้พิพากษาลงโทษจำคุก คำขอในส่วนนี้จึงให้ยก

ผู้พิพากษาในคดีนี้คือ วรวัลคุ์ ชาญสตบุตร บังกันต์ และอำนาจ อาดำ

หลังศาลอ่านคำพิพากษาเสร็จสิ้น ศาลได้กำชับกับโชคดีว่า ไม่ให้ไปกระทำผิดซ้ำในลักษณะเดียวกันกับคดีนี้อีก เพราะได้รอลงอาญาไว้แล้ว

(อ้างอิง: https://tlhr2014.com/archives/66937)