ชญาภา คดี 112 และ 116 (โพสต์รัฐประหารซ้อน)

ชญาภา (สงวนนามสกุล) ถูกจับกุมที่บ้านพักขณะจะขับรถออกไปทำงาน เจ้าหน้าที่อ้างอำนาจตามคำสั่งหัวหน้า คสช.ที่ 3/58 ควบคุมตัวไปสอบปากคำที่ มทบ.11 โดยไม่มีหมายจับ รวม 5 วัน ก่อนส่งให้ ปอท.ดำเนินคดีในข้อหาตามมาตรา 112, 116 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ ตามหมายจับศาลทหารกรุงเทพที่ออกในช่วงที่ชญาภาถูกควบคุมตัวในค่ายทหาร โดยกล่าวหาว่า ชญาภาเป็นผู้โพสต์ข่าวลือเรื่องรัฐประหารซ้อน และโพสต์ข้อความที่ตีความได้ว่าพาดพิงถึงพระมหากษัตริย์ รวม 5 ครั้ง ในชั้นสอบสวนซึ่งไม่มีทนายความเข้าร่วม ชญาภาให้การรับสารภาพตลอดข้อกล่าวหา และศาลไม่อนุญาตให้ประกันตัว

ในชั้นศาลซึ่งถูกพิจารณาคดีในศาลทหาร ชญาภาถูกเบิกตัวไปศาลทหารเพื่อสอบคำให้การ โดยศาลไม่ได้ส่งหมายนัดให้ทนายจำเลยและชญาภาเองก็ไม่ได้รับหมายนัดก่อนวันนัด แต่ศาลก็ได้สอบคำให้การจำเลยและมีคำพิพากษาโดยไม่มีทนายความร่วมในกระบวนการ

คดีนี้จำเลยเพียงแค่โพสต์ข้อความแสดงความเห็นวิเคราะห์และวิจารณ์สถานการณ์ทางการเมือง อันเป็นการใช้เสรีภาพในการแสดงออกโดยสันติ การถูกตั้งข้อหาที่รุนแรงทั้งมาตรา 112 และ 116 สะท้อนให้เห็นปัญหาการใช้กฎหมายมาตราดังกล่าวเป็นเครื่องมือในการจำกัดการวิพากษ์วิจารณ์ของประชาชน และการพิพากษาลงโทษจำคุกรวม 7 ปี 30 เดือน จึงขัดต่อหลักความได้สัดส่วนของการลงโทษ และหลักการพิจารณาคดีที่เป็นธรรม

19 มิ.ย. 2558 ขณะชญาภาจะขับรถออกจากบ้านไปทำงาน มีเจ้าหน้าที่นอกเครื่องแบบเข้ามาสอบถามว่า ใช่ชญาภาหรือไม่ เมื่อเธอตอบว่าใช่ เจ้าหน้าที่คนดังกล่าวจึงบอกให้เธอดับเครื่องยนต์ จากนั้นมีทหารและตำรวจเข้ามาควบคุมตัว โดยไม่มีการแสดงหมายจับใดๆ จากนั้นนำตัวไปควบคุมและสอบปากคำในค่ายทหาร โดยชญาภาไม่ทราบว่าเป็นที่ใด

24 มิ.ย. 2558 รอง ผบ.ตร. และโฆษกสำนักงานตำรวจแห่งชาติ พร้อมเจ้าหน้าที่ ปอท. และทหาร ร่วมกันแถลงข่าวการจับกุมชญาภา โดยระบุว่า ชญาภาเป็นผู้ต้องหาตามหมายจับศาลทหารกรุงเทพ ที่ 2/2558 ลงวันที่ 22 มิ.ย. 2558 เจ้าหน้าที่จับกุมได้เมื่อวันที่ 23 มิ.ย. 2558 ที่บ้านพักในเขตปริมณฑล พร้อมของกลาง ได้แก่ คอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊ก แท็บเล็ต กล้องถ่ายวิดีโอ โทรศัพท์มือถือ

โฆษก สตช. กล่าวว่า จากกรณีมีผู้โพสต์ข่าวลือว่าจะมีการปฏิวัติซ้อนเผยแพร่ตามสื่อออนไลน์ จนสร้างความตื่นตระหนกให้กับประชาชน พล.ต.อ.สมยศ พุ่มพันธุ์ม่วง ผบ.ตร.จึงได้สั่งการให้ บก.ปอท.เร่งหาต้นตอและสืบสวนหาตัวผู้ที่กระทำผิด

จากการตรวจสอบหลักฐานทางเทคนิค พบว่าเฟซบุ๊กชื่อว่า “ Chanisa B…” ได้โพสต์เรื่องดังกล่าวเป็นคนแรกทางโซเชียลมีเดีย รวมทั้งแนบภาพถ่ายการเคลื่อนย้ายรถถัง เมื่อวันที่ 10 มิ.ย. 58 เวลา 12 .00 น.ด้วย เจ้าหน้าที่ชุดสืบสวนจึงได้ตรวจสอบหาเจ้าของเฟซบุ๊กในทันที และพบว่า ชญาภาเป็นผู้ใช้เฟซบุ๊กดังกล่าว จึงได้ประสานเจ้าหน้าที่ทหารจากกองพลทหารราบที่ 2 รักษาพระองค์เข้าทำการตรวจค้นบ้านพักของชญาภา เมื่อวันที่ 19 มิ.ย. 2558 พร้อมยึดของกลาง และนำตัวมาสอบสวนที่ กองพันทหารราบมณฑลทหารบกที่ 11 (พัน.ร.มทบ.11) ตามอำนาจคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 3/58 เบื้องต้นจากการซักถามชญาภา ผู้ต้องหาให้การรับสารภาพว่า เป็นผู้นำภาพการเคลื่อนย้ายรถถังที่เผยแพร่ในกลุ่มไลน์คนเสื้อแดงซึ่งตนป็นสมาชิกอยู่ มาอัพโหลดขึ้นเฟซบุ๊กส่วนตัวของตนแล้วตกแต่งข้อความว่าจะมีการปฏิวัติซ้อน

ผู้บังคับการ ปอท. กล่าวว่า จากการสืบสวนยังพบว่า ชญาภามีการใช้เฟซบุ๊กชื่อดังกล่าวไปโพสต์ข้อความหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ ซึ่งเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 จึงขอหมายจับศาลทหารกรุงเทพ จับตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112, 116 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ พ.ศ.2550 มาตรา 14 ต่อมา เจ้าหน้าที่ทหารได้นำตัวผู้ต้องหามาส่งให้กับตำรวจเมื่อวันที่ 23 มิ.ย. 2558 ในชั้นสอบสวน ชญาภา รับสารภาพว่า เป็นผู้โพสต์ข้อความจริง

เจ้าหน้าที่ยังแถลงด้วยว่า จากการตรวจสอบข้อมูลจากคอมพิวเตอร์ที่ตรวจยึดได้ทราบว่า ชญาภาได้มีการติดต่อกับนายแจ็ค ซึ่งขณะนี้อยู่ในประเทศออสเตรเลีย และเป็นคนรู้จักกับ นายมนูญ หรือ เอนก ชัยชนะ ผู้ต้องหาในคดีระเบิดศาลอาญา ถนนรัชดา และ น.ส.ฉัตรวดี อมรพัฒน์ ซึ่งถูก ปอท.ออกหมายจับแล้วทั้งหมด และอยู่ระหว่างการประสานทุกช่องทางที่จะนำตัวผู้ต้องหาเหล่านี้กลับมาดำเนินคดีในประเทศไทย เพราะผู้ต้องหาเหล่านี้มีบทบาทสำคัญ เป็นผู้ผลิตความคิดมีอิทธิพลทางความคิดต่อเครือข่าย และแนวร่วม

ภายหลังการแถลงข่าว ชญาภา ซึ่งก่อนหน้านั้นมีทีท่าทีอิดโรย ถึงกับเป็นลม เนื่องจากมีโรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจ เจ้าหน้าที่ต้องส่งเข้ารักษาในโรงพยาบาลตำรวจ ก่อนพนักงานสอบสวนจะยื่นคำร้องขอฝากขังชญาภาต่อศาลทหารกรุงเทพในวันที่ 25 มิ.ย. 2558 ศาลอนุญาตให้ฝากขัง และไม่อนุญาตให้ประกันตัว ชญาภาจึงถูกนำตัวไปขังที่ทัณฑสถานหญิงกลาง และไม่ได้รับการปล่อยตัวชั่วคราวจนกระทั่งศาลมีคำพิพากษา

(อ้างอิง: https://tlhr2014.wordpress.com/2015/12/15/chayapha/, https://www.posttoday.com/social/general/372529 และ https://www.dailynews.co.th/crime/330314)

• คดีที่ 1 : TLHR58017

• ชญาภา (สงวนนามสกุล)
  พนักงานบริษัทเอกชนแห่งหนึ่ง มีโรคประจำตัวเป็นความดันโลหิตสูง, ข้อเข่าเสื่อม และโรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจ